E V V 3 L

Yazarlık/şairlik kurslarına itibar etmeyiniz! Yazarlık/şairlik kursları neoliberalizm’in kötü yoludur! Bu tip neoliberal girişimlerle para basmaya, keriz çarpmaya çalışanların oyunlarına kanmayın. Ayrıca, işbu meselenin ihtiva ettiği rezilliği iyi analiz etmek gerekiyor: Bazı tipler bu rezilliğe bakıp “reklamın iyisi kötüsü olmaz” diyerek sevinç duyuyorlardır şu an! Anlamak için okuyunuz: bit.ly/kotuyol

Ankara Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde solunum yetmezliği nedeniyle yoğun bakımda tedavi gören Zühal Tekkanat 27 Ekim Pazar akşamı saat 19:50’de yaşamını yitirdi.

---

ZÜHAL TEKKANAT

16 Ağustos 1938’de Ankara’da dünyaya geldi. Halime Melahat Hanım ile marangoz Kâzım Tekkanat’ın beş çocuğundan biridir. Merdivenköy İlkokulu’nu, Erenköy Kız Lisesi’ni ve Kadıköy Kız Enstitüsü’nü (1955) bitirdi. Enstitüyü bitirdiğinde Askeri Hâkim Doğan Dülgergil ile görücü usulü evlendirildi. İçsel adını verdiği bir kızı oldu. Eşi, yazma çabasını onaylamadı. Evlilikleri yedi yıl sürdü, eşinden ayrılınca bir kamu kuruluşunda (SSK) memur olarak çalışmaya başladı ve buradan emekli oldu.

Boşanmasının ardından ilk şiirlerini Varlık dergisinde yayımladı. 1966’da şair Cemal Süreya ile evlendi. On yıl evli kaldı. 1967’de Memo Emrah Seber adlı bir erkek çocukları oldu. Bir devlet memuru olarak kendi adıyla şiirlerini yayımlatmak istemediği için, Cemal Süreya’nın önerisiyle, Elif Sorgun ismini kullandı. Şiir ve yazılarını Yelken, Papirüs, Türk Dili, Türkiye Yazıları, Oluşum, Varlık, Kıyı ve Düşlem dergilerinde yayımladı. 1966’da Yelken dergisini yönetti, Yeni İstanbul ve Cumhuriyet gazetelerinde sanat sayfası muhabirliği yaptı.

İlkgençlik şiirlerini Gibi adlı kitapta topladı. Yelken, Papirüs, Türk Dili, Türkiye Yazıları, Yeni Edebiyat gibi dergilerde yayımlanan şiirlerini Acıben adıyla kitaplaştırdı (Broy Y., 1994). Cemal Süreya ile evli kaldığı dönemde yazmadı. Ayrıldıktan sonra yazdıklarını kitaplaştırdı. Süreya’nın ölümünden kısa süre sonra oğlu Memo’yu da kaybetti. Anılarını Yaşadığım Yıllar kitabında anlattı. Süreya’nın Onüç Günün Mektupları, Zühal Tekkanat’a yazdığı mektuplardan oluşmaktadır.

Öykücü ve romancı Mehmet Seyda, Tekkanat’ın eniştesidir. Şiir kitapları ve derlemelerinin yanı sıra, çocukluğundan itibaren sahip olduğu hayvan sevgisini de kitaplaştırdığı denemelerinde dile getirdi. Yazar, bir söyleşide, şiire ilgisinin başlaması ve şiir anlayışının gelişimi hakkında şunları söylemiştir:

“Çocukluğumda okul kütüphanelerinde başkandım. Milli bayramlarda şiirler okuturlardı. İlkokul üçüncü sınıfta ‘Kar’ şiirini yazdım. En büyük hedefim kitap okumak ve giderek yazmak oldu. Annem göçmen torunuydu, güzel türkü söylerdi. Babam askerde yazıcıydı. Ziya Paşa’nın şiirlerini daktilo etmiştir. Salah Birsel’e ezbere şiirler okurdu. Ben şiiri genler sayesinde mi yakaladım bilemiyorum ama şiirin kendisi bana gelirdi, kedi yavrusu sevilir gibi, şiirle oynamayı seviyorum. Yazdım, yazdım sakladım. Şiir benim gri giysilim, evimin çiçeğidir. Cemal Süreya etkilenmesi hiç olmadı bende. Onun şiiri bana göre değildi. Çoğunlukla aşkla ilgiliydi, benim ısrarım üzerine de sosyal yönü olan şiirlere de yöneldi. Şunu gönül rahatlığıyla söylemek isterim. İkinci Yeni şairleriyle çok oturdum ve onlardan beslendim. Beni en etkileyen şair, düşünceme ve içtenliğime uygun şair salt Edip Cansever’di.” (Engin Turgut ile söyleşi)

Tekkanat, 2003’te kurulan Cemal Süreya Kültür Sanat Derneği’nin kurucularındandır. Buna karşın 10 yıl boyunca dernek yönetiminden uzak tutulmuş, 2013’te Seyyit Nezir başkanlığında oluşan yönetim kuruluyla birlikte dernekte ikinci başkan olarak görev yürütmüş, 2014’te yine Nezir’in önerisiyle Üvercinka Dergisi’ni kurmuştur (Kasım, 2014). Derginin ilk sayısından başlayarak her ay şiirlerini ve Aydınlık Günceler’i yayımlamıştır. Bir süredir basın yayın dünyasındaki düşmanca niyetli yazılarla yaralanmış olan Tekkanat, derginin Ağustos ve Eylül sayılarında Cemal Süreya’ya şikâyetlerini yazmış, Ekim ayındaki son Aydınlık Günceler’ini Ankara’dan, Aşağı Ayrancı’daki Cemal Süreya Parkı’ndan acılı izlenimlerle göndermişti. Yaşamından ayrıntılı kesitler, Aydan Ay’ın anıroman olarak kurguladığı Zühal ile Cemal’de yer aldı (Broy Y., Kasım 2017).

Zühal Tekkanat; Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği ve Cumhuriyetçi Kadınlar Derneği üyesidir.

Yapıtları

Gibi (1965), Acıben (1994), Cemal Süreya Sokağı (1997), İçimizdeki Günler (1997), Dostlarının Kaleminden Cemal Süreya’nın Portresi (1998), Yakamı Bırakmayan Şiirler (2000), Şiir Buluşması (2002), Papirüs Şiirleri Antolojisi (2002), Dikine Sarkan Ağaç (2007), Tutkulu Patiler (2007), Yaşadığım Yıllar (2011), Son Kanadım Tek (2011), Günörgüsü I / Aydınlık Günceler (2017), Şiir Sözleri / Bütün Şiirleri (2017), Günörgüsü II / Aydınlık Günceler (2018)

---

Kaynakça

-Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, İstanbul, YKY, 2010

-“Cemal Süreya’nın yaşayan belgesiyim”, Star Gazetesi, 5 Şubat 2012, Fatma Karaman, https://www.stargazete.com/pazar/cemal-sureya-nin-yasayan-belgesiyim-haber-421911.htm

-Zühal ile Cemal, Aydan Ay, anıroman, Broy Y. 2017

---

“Görsel Fonetik” by Zy
Afyon-Sandıklı, 2019

Tüm fotoğraflar:
zaferyalcinpinar.tumblr.com

---

• 

• 

• 

---

“Hüzmeler”
Fenerbahçe, Ekim 2019, by Zy
Tüm Fotoğraflar: zaferyalcinpinar.tumblr.com

• 

• 

• 

• 

---

Fenerbahçe, Ekim 2019, by Zy
Tüm Fotoğraflar: zaferyalcinpinar.tumblr.com

---

Bkz:https://www.facebook.com/events/539726426837546/

---

Zor/Konuşma,
Emrah Sönmezışık – Zafer Yalçınpınar
UPAS Yayın, Ekim 2019, 18 Sayfa
okumak için: bit.ly/zorkonusma

---

Emrah Sönmezışık ve Zafer Yalçınpınar, ‘şiirde yenileşim’ başlığına odaklanarak düşünsel bir yolculuğa çıkıyor. ‘Zor’ adını verdikleri bu derinlikli diyalog, mevcut şiir dilinin gelişim imkânlarına dair ilginç bir irdeleme oluşturuyor.

---

Önemli Not: “Sıkı şiire öncelik vermek” ve “imgelemin özgürleşmesini sağlamak” amacıyla dijital yayıncılık serüvenine başlayan UPAS Yayın‘ın tüm kitaplarını upas.evvel.org adresinden ücretsiz olarak okuyabilirsiniz.

---

Ceren Fındık ile yeni sergisi ‘Gözler Odası‘ kapsamında bir söyleşi gerçekleştirdik. Söyleşinin tam metnine https://upas.evvel.org/?p=986 adresinden okuyabilirsiniz.

---

Ayrıca bkz: bit.ly/enictekiyer

---

En İçteki Yer adlı eseriyle tanıdığımız Ceren Fındık‘ın yeni sergisi Gözler Odası, 24 Ekim-9 Kasım 2019 tarihleri arasında İklim Sanat Projesi -Ankara‘da izleyicisiyle buluşacak… Ankara’daki dostlarımızın bu sergiyi kaçırmamasını öneriyoruz. (Upas Yayın)

İklim Sanat Projesi‘ne dair ayrıntılar şurada:
https://www.facebook.com/iklimsanatprojesi/

---

---

Ceren Fındık’ın çizimlerindeki dışsal varoluş, gerçeküstücü reddiye hatlarıyla birleşerek Türkiye’deki en kuvvetli görsel örnekleri sunuyor. En İçteki Yer’de konumlanan tekinsiz yaratıların her biri izleyicinin zihninde şiirsel ve eşsiz uçurumlar biçimlendiriyor.

---

Ceren Fındık’ın eserlerine
instagram.com/cerenfindikdrawing
adresinden ulaşabilirsiniz.

---

Önemli Not: “Sıkı şiire öncelik vermek” ve “imgelemin özgürleşmesini sağlamak” amacıyla dijital yayıncılık serüvenine başlayan UPAS Yayın‘ın tüm kitaplarını upas.evvel.org adresinden ücretsiz olarak okuyabilirsiniz.

---

Kötü Şiir‘i okumak için: bit.ly/kotusiir
Ölümcül Defter‘i okumak için: https://upas.evvel.org/olumculdefter.pdf
Duygu Gündeş kimdir: http://duygugundes.info

“2008 yılında şair Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın vefatından sonra İstanbul-Kadıköy mahkemesinin kararıyla Dağlarca’nın evi mühürlendi; geride bıraktığı şiir dosyalarıyla, terekeleriyle ve kişisel eşyalarıyla beraber… Aynı mahkemenin aldığı karar doğrultusunda Cavit Mukaddes, Dağlarca’nın geride bıraktığı edebi mirasını (şiirleri-el yazıları-tuttuğu notlar dahil) toparlamakla görevlendirildi. Şairin vefatından sonra evini (mahkeme heyetiyle beraber) ilk ziyaret eden kişi Cavit Mukaddes’tir. Çok zor bir süreç ve çalışmayla tüm şiir dosyaları toparlandı, tutanaklar tutuldu ve 11 ciltlik muazzam bir şiir dosyası hazırlanarak, yayınlanması için Cavit Mukaddes tarafından Kadıköy Adliyesi’nin ilgili birimine teslim edildi. Çalışma aşamasında Cavit Mukaddes kendi tercihiyle şair-ressam Ruşen Eşref Yılmaz’ı (uzun yıllar Dağlarca’nın yanı başında ona her alanda yardım eden kişiyi) da bilgilendirdi, desteğini aldı ve nihai karar ile toparlanma çalışmasını beraberce yaptılar. Eserler toplu dosya biçimde (tek nüsha olarak) mahkemeye emanet edildi. Dağlarca’nın vefatından sonra yayımlanan tüm şiir kitapları-çalışmalarında Cavit Mukaddes’in emeği ve titiz çalışmasının sonucunu görmek mümkündür.”

---

Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan Fazıl Hüsnü Dağlarca başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/daglarca adresinden ulaşabilirsiniz.

• 

• 

• 

---

Kadıköy, 2019

---

EVV3L kapsamında yayımlanan “Sokak Sanatı”
başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/duvarda
adresinden ulaşabilirsiniz.

(…)
YALNIZCA bir kez olsaydı tam bir sessizlik.
Sussaydı tesadüfi olanla ortalama olan
ve komşudan gelen gülüşmeler
ve gürültüsü beynimdeki düşüncelerin
beni açık ve uyanık olmaktan alıkoyan- (s.29)

(…)
ve bir çığlık
topladı tüm sesleri
henüz oluşan
seni söylemek için,
seni taşımak için,
bir köprü gibi tüm uçurumları aşan- (s.30)

(…)
EY karanlık, doğduğum derinliklerden
seviyorum seni daha çok alevden
dünyanın sınırlarını belirleyen
ışık saçarak etrafına
aydınlatan bir alanı
ve hiçbir canlı seni oradan tanımlayamadı.

Ama karanlık çeker alır her şeyi kendine:
Nesneleri ve alevleri, hayvanları ve beni,
nasıl da iç içe yerleştirir
insanları ve güçleri- (s.31)

(…)
BU dünyada yalnızım ama yeterince yalnız değil,
kutsamak için her anı.
Bu dünyada azıcığım ama yeterince az değil,
durmak için önünde senin bir nesne gibi,
karanlık ve akıllı.
İstiyorum iradem olsun ve irademle yürümek
eyleme giden yolda
ve sessiz, sakin, sanki çekingen zamanlarda,
birşeyler yaklaşırken,
istiyorum bilenler arasında olmak
ya da yalnız kalmak. (s.33)

(…)
Biz istemesek de:
Tanrı olgunlaşmakta. (s.35)

(…)
İki nota arasındaki suskunluğum ben,
birbiri ile geçindiği söylenemeyen:
Çünkü ölümün notasıdır hep yükselmek isteyen-

Ama barışırlar karanlık arada
Titreyerek ikisi de.
__________Şarkı güzel kalsın diye. (s.37)

(…)
Yer açılır yeni bir görüşe.
Başka ışık yoktu bu ışıktan önce
ve hiç olmadığı gibi başlar senin kitabın. (s.41)

(…)
özlemini güneşten alan biri.
Ona göre Meryem tüm bilmecelerden arınmıştı,
ama acı çekerken benziyordu herkese: (s.49)

(…)
ve hepsi de bana benzer yalnızlıkta. (s.50)

Rainer Maria Rilke
“Dua Saatleri Kitabı”
Çev: Yüksel Özoğuz, YKY, 4. Baskı

SONBAHAR
(Çekilme)

Gel! perdeleri kapatalım birlikte,
______ateşi besle ve otur yanıma.
kıvrılalım beraber alevlerin yanı başına,
______ve onun arkadaşlığını paylaşalım.

Dinle! artıyor rüzgâr,
______ve hava vahşileşiyor uçuşan yapraklarla,
ne yaz akşamları yaşadık beraber;
______şimdiyse öncesindeyiz Ekim’in.

Yüce kayın ağaçları eğiliyorlar öne
______ve soyunuyorlar üzerlerini
_____________tıpkı dalgıçlar gibi. Bizim için
ateşe geri dönmemiz daha iyi olacak
______ve denize yummamız zihinlerimizi,

Gençliğin gemilerinin koşturduğu yere
______rüzgârın ucuna tutunmuş
dolu yelkenlerin önündeki tüm maceralarıyla birlikte
______ve geride sadece yaşlılığı bırakarak.

Aşk ve gençlik ve denizkuşları
______fırtınalı havada buluşurlar
ve parlak bir ışıldamasıyla gülüşlerin
______kenetlenirler beraber karanlığın içine

Gel! perdeleri kapatalım birlikte
______ve diğer şeyler hakkında konuşalım;
ve hemen sessizleşecek hepsi;
______aşk, gençlik ve kanat sesleri.

HUMBERT WOLFE
Çev: Duygu Gündeş

Üvercinka Dergisi, Sayı:40, Şubat 2018
(Not: Bu şiir Türkçe’deki ilk Humbert Wolfe çevirisidir.)

(…)
Tamamlanmaz hiçbir şey, ben bakmadan,
durur tüm oluşumlar kıpırdamadan.
Olgundur artık bakışlarım ve bir gelin gibi
yaklaşır herkese arzu ettiği her nesne.
(…)
YAŞIYORUM hayatımı giderek genişleyen,
nesnelerin üzerinden kayıp giden halkalarda.
Son halkaya ulaşamam hiç belki de,
ama denemek istiyorum yine de.

Tanrı’nın, bu çok eski kulenin etrafında,
dönüp duruyorum binlerce yıldan bu yana;
ama bilmiyorum henüz, bir şahin miyim, bir fırtına mı
ya da bir büyük şarkı.
(…)

Rainer Maria Rilke
“Dua Saatleri Kitabı”
Çev: Yüksel Özoğuz, YKY, 4. Baskı, s.25

EVV3L kapsamında yayımlanan “Sokak Sanatı”
başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/duvarda
adresinden ulaşabilirsiniz.