Zafer Yalçınpınar, Karga Mecmua, Ağustos 2009, Sayı: 30 (Görseli büyüterek okumak için üzerine tıklayın…)
“Yavuz Çetin, ‘soundcheck’ yaparken… “ Fotoğraf: Z. Yalçınpınar 1999, Shaft Blues Club-Kadıköy
SIKI GİTARİST YAVUZ ÇETİN
Sıkı gitarist Yavuz Çetin’in ölümünün üzerinden yaklaşık olarak sekiz yıl geçmiş. Demek ki Yavuz Çetin hakkında bir şeyler yazmaya ancak sekiz yıl sonra cesaret edebiliyorum.
Her şeyden önce Yavuz Çetin’i “sıkı gitarist” yapan şeyin ondaki eşsiz “tuşe” olduğunu -tüm ağırlığıyla- ortaya koymalıyız. Tuşe; bir şarkının, bir melodinin ya da bir müzikal tipolojinin ruhunu/özünü dinleyiciye aktarabilmedeki ustalıktır. Bir tür içtenliktir. Senelerini gitar tekniğini güçlendirmekle harcamış biri, evet, her türlü şarkıyı çalabilir, gitar üzerinde her türlü akrobasiyi yapabilir, fakat çaldığı şeyin ruhunu içselleştiremeyip ömrü boyunca tuşesiz bir gitarist olarak kalabilir de… Böylesine sportmen bir gitaristin çaldığı her şey saman gibi gelir dinleyiciye. Yavuz Çetin ise bastığı her notayı içselleştirebilen nadir gitaristlerdendi. 1998 yılının kış aylarından birinde Yavuz Çetin’in “İLK” adlı albümünü “ilk” kez dinlediğimde, albümü hemen beğenmemin nedenlerinden biri de -sanırım- bu güçlü tuşeydi. Özellikle de şarkılardaki blues rifflerinin zamanlamasından, yerlemlerinden ve şarkının armonisine pürüzsüzce eklemlenebilmiş olmalarından dolayı çokça etkilenmiştim. Albümü defalarca dinledim ve albümdeki dinginliğin nasıl olup da bu kadar “enerji dolu” olduğunu, olabildiğini düşündüm, durdum. Hatta bu kimyayı -kendimce- matematiksel (modal/makamsal) olarak hesaplamaya bile çalıştım. O zamanlar cevabı bulamamıştım fakat şimdi, bugün, özellikle de gitar için düşündüğümüzde bu sorunun cevabının Blues Ruhu’yla açıklanabileceğini biliyorum.
1998’in yazında Kadıköy’ün cafe-barlarından birinin tüm masalarında Yavuz Çetin ve grubunun tanıtım broşürünü gördüm. Bu tanıtım broşürleri aynı zamanda da indirim biletleriydi. Yavuz Çetin ve grubu Çarşamba akşamları “Kallavi Bar” diye bir yerde çalıyordu ve indirim biletleri bu barda geçerliydi. Biletlerden birkaç tane aldım ve ilk Çarşamba gününün gelmesini bekledim.
(Yazıda bahsedilen indirim kuponu, Shaft Blues-Jazz Club’ın ilk yeri Kurbağalıdere’nin yanında bulunan Kallavi Fasıl/Meyhane’nin bodrum katıydı. Zy)
Söz konusu ilk Çarşamba gecesi Blues tutkunu bir arkadaşımla birlikte soluğu Kallavi Bar’da aldık. Barı gördüğümüzde çok şaşırdığımızı itiraf etmeliyim. Kallavi Bar, Şükrü Saraçoğlu Stadı’nın yanında, Kurbağlıdere’ye paralel olarak inşa edilmiş, köşkten devşirme bir yapıydı. Barın “üst” katından bol rakılı fasıl ezgileri filan geliyordu. Kapıdaki görevliye Yavuz Çetin’i izlemek istediğimizi ve fasıl seslerini duyunca şaşırdığımızı söyledik. Görevliden Yavuz Çetin’in ve grubunun “alt” katta çaldığı bilgisini alınca rahatladık. (Aslında rahatlamamalıydık, çünkü gerçekte –yani bu memleketin “kara” gerçeğinde- Yavuz Çetin isimli sıkı gitarist, o köşkün alt katında değil de yandaki stadyumda çalmayı hak eden biriydi.)
Köşkün bodrum dairesine benzeyen alt katına girdiğimizde sahnede Yavuz Çetin ve grubu, Jimi Hendrix’in “Voodoo Chile” adlı şarkısının solo bölümünü çalıyorlardı. Ardından, Cream’den “Sunshine Of Your Love” geldi. Şarkıların sololarında Yavuz, bir nota bile teklememişti. Büyülenmiştik. Daha önce Kadıköy’de hakkını vererek Jimi Hendrix çalan bir grup da görmemiştik. Yavuz, bu eski ve sıkı şarkıyı çalarken şarkının ruhunu kendinde hissediyordu ve bu ruh Yavuz Çetin’den bize doğru akıyordu.
Bütün gece hayranlıkla Yavuz Çetin’i izledik, dinledik, içki içtik. Blues tutkunu arkadaşım, programın sonuna kadar beklemişti ve sonunda sahneden indiğinde Yavuz’un yolunu kesip, onun elini öpercesine;
“Bu sıkı şarkıları bu kadar sıkı çalmaya devam ederseniz size dinozor diyecekler…” dedi.
Yavuz Çetin gülümseyerek:
“Desinler, önemli değil… Bir gün gelecek bugün bana dinozor diyenlere de başkaları dinozor diyecekler. ” diye cevapladı ve içkisini almak üzere bara yöneldi.
Şimdi, bugün, 2009’da, kime “dinozor” diyebileceğimizi bilemiyorum, fakat hangi gitaristlere ve gruplara “geyik” denilebileceğini çok iyi biliyorum. Açıkça söyleyeyim; Yavuz Çetin bugüne kadar sahnede izlediğim en tuşeli ve sıkı gitaristlerden biridir. Belki de birincisidir.
Yavuz Çetin’in ölümünün üzerinden sekiz yıl geçmiş. Bunca zamana rağmen zorlukla –ellerim titreyerek ve kafa karışıklığıyla- yazdığım bu yazıyı, Yavuz Çetin’in şarkı sözlerinden bir bölüm alıntılayarak bitirmek “yerinde” olacaktır:
“Sahil sakin ve sessiz Motel ışıkları durgun deniz Karşıda bir balıkçı teknesi Kırık dökük iskele
Sıcak günlerin yorgunluğu üzerimde Umutsuzluk görünürde Henüz batan güneşin özlemi Ve bu yalnızlık çekilmez gibi”
“Türkiye’nin en önemli blues gitaristlerinden Yavuz Çetin ile müzisyen, besteci, aranjör ve söz yazarı Bülent Ortaçgil’in birlikte katıldığı 1995 tarihli “Rokoko” programının kaydı YouTube’a yüklendi.
Moğollar’ın bas gitaristi Taner Öngür ile tiyatro sanatçısı Hakan Sepetçi’nin birlikte sundukları ve Flash TV’de yayımlanan televizyon programı “Rokoko”ya 1995 yılında Yavuz Çetin ve Bülent Ortaçgil katıldı.
Yavuz Çetin’in canlı performans konuğu, Bülent Ortaçgil’in de söyleşi konuğu olarak yer aldığı 50 dakikalık programda Çetin “Sahil”, “Hiç Düşünmezsin”, “Fanki Tonki Zonki”, “Bir Kaç Saat” adlı şarkılarının ilk hallerini seslendirdi.”
“(…)Her şeyden önce Yavuz Çetin’i “sıkı gitarist” yapan şeyin ondaki eşsiz “tuşe” olduğunu -tüm ağırlığıyla- ortaya koymalıyız. Tuşe; bir şarkının, bir melodinin ya da bir müzikal tipolojinin ruhunu/özünü dinleyiciye aktarabilmedeki ustalıktır. Bir tür içtenliktir. Senelerini gitar tekniğini güçlendirmekle harcamış biri, evet, her türlü şarkıyı çalabilir, gitar üzerinde her türlü akrobasiyi yapabilir, fakat çaldığı şeyin ruhunu içselleştiremeyip ömrü boyunca tuşesiz bir gitarist olarak kalabilir de… Böylesine sportmen bir gitaristin çaldığı her şey saman gibi gelir dinleyiciye. Yavuz Çetin ise bastığı her notayı içselleştirebilen nadir gitaristlerdendi. 1998 yılının kış aylarından birinde Yavuz Çetin’in “İLK” adlı albümünü “ilk” kez dinlediğimde, albümü hemen beğenmemin nedenlerinden biri de -sanırım- bu güçlü tuşeydi. Özellikle de şarkılardaki blues rifflerinin zamanlamasından, yerlemlerinden ve şarkının armonisine pürüzsüzce eklemlenebilmiş olmalarından dolayı çokça etkilenmiştim. Albümü defalarca dinledim ve albümdeki dinginliğin nasıl olup da bu kadar “enerji dolu” olduğunu, olabildiğini düşündüm, durdum. Hatta bu kimyayı -kendimce- matematiksel (modal/makamsal) olarak hesaplamaya bile çalıştım. O zamanlar cevabı bulamamıştım fakat şimdi, bugün, özellikle de gitar için düşündüğümüzde bu sorunun cevabının Blues Ruhu’yla açıklanabileceğini biliyorum.(…)”
Shaft Blues & Jazz Club girişi için İndirim Kuponu (1999)
SHAFT Blues & Jazz Club’ı çok özleyeceğim çünkü…
2000’li yılların başında Kerim Çaplı ile Yavuz Çetin’in canlı performanslarını ilk kez SHAFT sahnesinde izledim. Bir şarkının ruhunu dinleyiciye aktarabilmenin (sıkı ve tuşeli gitaristliğin) ne demek olduğunu SHAFT sahnesinin önünde, Kerim Çaplı ile Yavuz Çetin’i izlerken hissettim, anladım. Kerim Çaplı ve Yavuz Çetin’le SHAFT’ta sohbet edebilme (onlara sorular sorabilme) fırsatı buldum.
Cem Karaca’yı -bir konser sonrasında- SHAFT’ın üst katında otururken gördüğümde heyecanlanıp (onun yanına gidip) Cem Karaca’nın elini SHAFT’ta sıktım.
Gür Akad’ın gitarda sergilediği değişik teknikleri SHAFT sahnesinin önünde öğrendim. Değişik sound pedal setlerinin nasıl oluşturulabileceğini de.
Rock müzikte davul ve bas cümlelerinin gücünü, davul ve bas uyumunun ne kadar önemli/belirleyici bir zemin olduğunu SHAFT’ta sahne alan grupları izlerken fark ettim.
20’li yaşlarımın sonuna kadar Kadıköy’deki en sıkı/canlı performans mekânıydı. Çoğu hafta sonu en sıkı arkadaşlarımla ‘Acil Servis’ adlı grubu izlemeye gittik. Dostlarımla birlikte en güzel, en heyecanlı, en sahici anılarımız SHAFT’ta ve çevresinde yaşanmıştır.
SHAFT’ın sahipleri Sururi ile Bahar Demirtaş onurlu, dost ve cömert insanlardır. Birçok konuda bana destek olmuşlardır.
İlk müzik yazılarımdan biri (Chet Baker Üzerine Kendimle Konuşmalar) 2007 yılının Nisan ayında SHAFT’ın -tek sayı çıkan- müzik dergisinde yayımlandı.
Sonuçta, Kadıköy’deki gençliğimin büyük bir bölümünü SHAFT Blues & Jazz Club’ta yaşadım, diyebiliriz.
“Shaft, 3 Haziran Cumartesi günü, 18 yaşında iken veda ediyor…
Kurucu işletmeci Sururi Demirtaş’ın eşi, müzik direktörü Bahar Mucuk Demirtaş, Gazete Kadıköy’den Gökçe Uygun’a yaptığı açıklamada, mekanın devredileceğine dair söylentilerin doğru olmadığını belirterek, “Devretmiyoruz Shaft’ı, 18 yılın sonunda kapatma kararı aldık. Orası bambaşka bir mekan olacak. Ne yazık ki, bu devirde canlı müzik yapmak – hele de rock ve blues ise – maliyetler yüzünden giderek imkansızlaşmakta. Bundan sonra da, müzisyen dostlarımızla ve müdavimlerimizle bir yerlerde yollarımız kesişir illa ki… Rock’n Roll asla ölmez!” dedi.
Shaft’ın kapanıyor oluşu müdavimlerini üzdü. 1999’da caz ve blues’u Kadıköy yakasında dinleyicisiyle buluşturmak amacıyla kurulan Shaft, müziğin evrenselliğine ve çoğulluğuna olan inancıyla, sahnesini bugüne kadar binlerce sanatçı ve grupla paylaştı. Yalnız caz ve blues türlerinde değil, 2002’den itibaren başta rock ve hardrock olmak üzere diğer birçok dalda da takipçilerine ulaşabilen önemli bir canlı müzik mekânıydı. Pazartesi akşamları Open Stage konseptiyle ülkenin hemen her yerinden gelen amatör gruplara sahnesini açan Shaft, diğer günlerde hem sürekli grupları hem de alanında öne çıkan sanatçıların konserleriyle haftanın her günü yerli ve yabancı grupların canlı performanslarına yer veriyordu.
Çok yönlü ve çok sesli müzik serüvenine, açıldığı gün Moe Joe grubuyla başlayan Shaft, sonraları Neşet Ruacan, Önder Focan, Emin Fındıkoğlu, Ayşegül Yeşilnil, Nezih Yeşilnil, Sibel Köse, Sarp Maden, Tolga Tüzün, Erkan Oğur gibi önemli ustalarla da sahnesini paylaştı. Öte yandan blues ve rock tarzında da geçmişten günümüze , Yavuz Çetin, Ceremony, Kerim Çaplı, Supradyn, Hayko Cepkin gibi sanatçı ve grupların yanı sıra, Cem Karaca, Kurtalan Ekspres, Moğollar, Bulutsuzluk Özlemi, Manga, Düş Sokağı Sakinleri, Yaşar Kurt, Pilli Bebek, Çalar Saat, Bluesmobil gibi yerli gruplarla ve Charles Walker Band, Boogie Balagan, John Steel gibi yabancı gruplarla da çalışıyordu.”
Yavuz Çetin ve Kerim Çaplı‘nın yaşamını anlatan “Blue” Belgeseli çerçevesinde yer alan şarkılar, canlı performanslar ve albüm kayıtları Açık Radyo’da yayımlanan “Koyu Mavi” başlıklı programa konuk oldu. Özellikle Kerim Çaplı’nın Blue Filmi’yle birlikte gün ışığına çıkan albüm kayıtları son derece ilgi çekici…
İki dahi müzisyenin sesini, performansını ve tuşesini özleyen dostlara 21 Nisan 2017 tarihli “Koyu Mavi” programındaki kayıtları arşivlemelerini öneriyorum. Kayıtlar şu adresten indirilebilir: https://bit.ly/2p87nLn
“Blue Blues Band’in efsanevi müzisyenleri Kerim Çaplı ile Yavuz Çetin’in sıra dışı hayat hikayelerine odaklanan “Blue” belgeselinin merakla beklenen fragmanı yayınlandı. Jimi Hendrix ile aynı sahneyi paylaşan Kerim Çaplı’nın kayıp albümü de bu belgeselle birlikte müzik ve sinemaseverlere ulaşacak müzikal hazinelerden biri oluyor. 21 Nisan’da vizyona girmeye hazırlanan belgeselin dünya prömiyeri, 36. İstanbul Film Festivali’nin Ulusal Belgesel Yarışması kapsamında 11 Nisan Salı akşamı 19.00’da Beyoğlu Sineması’nda film ekibinin katılımı ile gerçekleşecek.”
2001 yılında Boğaziçi Köprüsü ’nden atlayarak yaşamına son veren rock ve blues sanatçısı Yavuz Çetin anısına ‘Yavuz Çetin Tribute’ albümü hazırlanıyor. Yavuz Çetin’in şarkılarından oluşacak olan albümde 16 grup/müzisyen Çetin’in şarkılarını seslendirecek. Albümde profesyonel müzisyenlerin yanı sıra yetenekli genç müzisyenler de bir şarkı ile yer alacak.
Albümde yer alacak müzisyeni belirlemek için düzenlenen yarışmaya katılmak isteyen genç müzisyenler ‘Kurtar Beni’ şarkısını hazırlayıp, soundcloud’a yükledikleri şarkının linkini 1 Ekim’e kadar kurtarbeni@yavuzcetin.com adresine göndererek yarışmaya katılabilecek. Gönderilen şarkılar arasından seçilen bir grup/sanatçı tribute albümde yer alacak.
Albümde yer alacak diğer sanatçılar ise şöyle; Teoman , Mor ve Ötesi, Duman, Pentagram, Şebnem Ferah, Bulutsuzluk Özlemi, Yüksek Sadakat, Hayko Cepkin, Ceylan Ertem, Pilli Bebek (Cem Kısmet), Moğollar, Tuncer Tunceli , Sahte Rakı , Yavuzcan Çetin & Yavuz Çetin, Pinhani ve Batu Mutlugil. Albümdeki sanatçıların bazılarında değişiklik olabileceğini söyleyen Çetin’in oğlu Yavuzcan Çetin hazırlığı devam eden albümü yıl sonuna kadar piyasaya çıkarmayı planladıklarını belirtiyor.
Radikal Gazetesi, 26 Eylül 2013
Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Yavuz Çetin” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/yavuz-cetin adresinden ulaşabilirsiniz.
15 Ağustos 2001’de vefat eden
sıkı gitarist Yavuz Çetin’i,
saygıyla anıyoruz…
–
SIKI GİTARİST; YAVUZ ÇETİN *
Sıkı gitarist Yavuz Çetin’in ölümünün üzerinden yaklaşık olarak sekiz yıl geçmiş. Demek ki Yavuz Çetin hakkında bir şeyler yazmaya ancak sekiz yıl sonra cesaret edebiliyorum.
Her şeyden önce Yavuz Çetin’i “sıkı gitarist” yapan şeyin ondaki eşsiz “tuşe” olduğunu -tüm ağırlığıyla- ortaya koymalıyız. Tuşe; bir şarkının, bir melodinin ya da bir müzikal tipolojinin ruhunu/özünü dinleyiciye aktarabilmedeki ustalıktır. Bir tür içtenliktir. Senelerini gitar tekniğini güçlendirmekle harcamış biri, evet, her türlü şarkıyı çalabilir, gitar üzerinde her türlü akrobasiyi yapabilir, fakat çaldığı şeyin ruhunu içselleştiremeyip ömrü boyunca tuşesiz bir gitarist olarak kalabilir de… Böylesine sportmen bir gitaristin çaldığı her şey saman gibi gelir dinleyiciye. Yavuz Çetin ise bastığı her notayı içselleştirebilen nadir gitaristlerdendi. 1998 yılının kış aylarından birinde Yavuz Çetin’in “İLK” adlı albümünü “ilk” kez dinlediğimde, albümü hemen beğenmemin nedenlerinden biri de -sanırım- bu güçlü tuşeydi. Özellikle de şarkılardaki blues rifflerinin zamanlamasından, yerlemlerinden ve şarkının armonisine pürüzsüzce eklemlenebilmiş olmalarından dolayı çokça etkilenmiştim. Albümü defalarca dinledim ve albümdeki dinginliğin nasıl olup da bu kadar “enerji dolu” olduğunu, olabildiğini düşündüm, durdum. Hatta bu kimyayı -kendimce- matematiksel (modal/makamsal) olarak hesaplamaya bile çalıştım. O zamanlar cevabı bulamamıştım fakat şimdi, bugün, özellikle de gitar için düşündüğümüzde bu sorunun cevabının Blues Ruhu’yla açıklanabileceğini biliyorum.
***
1998’in yazında Kadıköy’ün cafe-barlarından birinin tüm masalarında Yavuz Çetin ve grubunun tanıtım broşürünü gördüm. Bu tanıtım broşürleri aynı zamanda da indirim biletleriydi. Yavuz Çetin ve grubu Çarşamba akşamları “Kallavi Bar” diye bir yerde çalıyordu ve indirim biletleri bu barda geçerliydi. Biletlerden birkaç tane aldım ve ilk Çarşamba gününün gelmesini bekledim.
Söz konusu ilk Çarşamba gecesi Blues tutkunu bir arkadaşımla birlikte soluğu Kallavi Bar’da aldık. Barı gördüğümüzde çok şaşırdığımızı itiraf etmeliyim. Kallavi Bar, Şükrü Saraçoğlu Stadı’nın yanında, Kurbağlıdere’ye paralel olarak inşa edilmiş, köşkten devşirme bir yapıydı. Barın “üst” katından bol rakılı fasıl ezgileri filan geliyordu. Kapıdaki görevliye Yavuz Çetin’i izlemek istediğimizi ve fasıl seslerini duyunca şaşırdığımızı söyledik. Görevliden Yavuz Çetin’in ve grubunun “alt” katta çaldığı bilgisini alınca rahatladık. (Aslında rahatlamamalıydık, çünkü gerçekte –yani bu memleketin “kara” gerçeğinde- Yavuz Çetin isimli sıkı gitarist, o köşkün alt katında değil de yandaki stadyumda çalmayı hak eden biriydi.)
Köşkün bodrum dairesine benzeyen alt katına girdiğimizde sahnede Yavuz Çetin ve grubu, Jimi Hendrix’in “Voodoo Chile” adlı şarkısının solo bölümünü çalıyorlardı. Ardından, Cream’den “Sunshine Of Your Love” geldi. Şarkıların sololarında Yavuz, bir nota bile teklememişti. Büyülenmiştik. Daha önce Kadıköy’de hakkını vererek Jimi Hendrix çalan bir grup da görmemiştik. Yavuz, bu eski ve sıkı şarkıyı çalarken şarkının ruhunu kendinde hissediyordu ve bu ruh Yavuz Çetin’den bize doğru akıyordu.
Bütün gece hayranlıkla Yavuz Çetin’i izledik, dinledik, içki içtik. Blues tutkunu arkadaşım, programın sonuna kadar beklemişti ve sonunda sahneden indiğinde Yavuz’un yolunu kesip, onun elini öpercesine;
“Bu sıkı şarkıları bu kadar sıkı çalmaya devam ederseniz size dinozor diyecekler…” dedi.
Yavuz Çetin gülümseyerek:
“Desinler, önemli değil… Bir gün gelecek bugün bana dinozor diyenlere de başkaları dinozor diyecekler. ” diye cevapladı ve içkisini almak üzere bara yöneldi.
Şimdi, bugün, 2009’da, kime “dinozor” diyebileceğimizi bilemiyorum, fakat hangi gitaristlere ve gruplara “geyik” denilebileceğini çok iyi biliyorum. Açıkça söyleyeyim; Yavuz Çetin bugüne kadar sahnede izlediğim en tuşeli ve sıkı gitaristlerden biridir. Belki de birincisidir.
Yavuzcan Çetin bir kez daha, tv8’de, “Gitaristler Gecesi” kapsamında sahnedeydi. Yavuzcan, bu sefer “Sweet Home Chicago” adlı blues kültünde/kültüyle gitarını konuşturdu. “Blues ruhu”nun sahici gücünü görmek isteyenler https://zaferyalcinpinar.com/shchicagoyavuzcancetinsolo.mp4 adresindeki videoyu izleyebilirler… (22 mb.)
Yavuzcan Çetin, dün gece tv8’de Türkiye’nin en sıkı rock ve blues gitaristleriyle birlikte sahne aldı… Programı izleyenler/dinleyenler blues ruhunun yüceliğine, sahiciliğine şahit oldu. Video kaydına https://zaferyalcinpinar.com/yavuzcanveruyatakimi.flv (64,3 mb.) adresinden ulaşabilirsiniz.
Fazla söze gerek yok: Dün gece Düdük Blues Band, Kadıköy-Woodstock’ta sahne alarak Kadıköy’e blues getirdi. Sanki, sıkı gitarist Yavuz Çetin geri döndü, sahnede belirdi ve Sunburst Stratocaster’ıyla “Nerde kalmıştık?” dedi. Yaklaşık on yıldır Kadıköy’de (repertuar ve gitar bağlamındaki denge düşünüldüğünde) bu kadar sıkı blues çalan birileri yoktu. Sonuçta, iyi oldu. Şimdi, Kadıköy taifesinden herkes, eski günlerden gelen “cool” bir tavırla, kendi kendilerine, şu soruyu sorabilir artık;
