E V V 3 L

“Kuzgun Acar Portresi”
Burhan Uygur, 1973

Tristan Tzara’dan André Gide’e
« à André Gide /en souvenir de Calvi /hommage
de /Tristan Tzara /Le 24 avril 1931 » ithafıyla imzalı
“Yaklaşık Adam” (L’homme Approximatif) adlı kitaptan…

Not: Bu imzalı kitap 2010’un Kasım ayında,
Paris’te bir müzayede kapsamında satılmış…

Haldun Taner tarafından Şadan Kamil’e ithafen imzalı “Tuş” adlı kitap…

Nâzım Hikmet’in “Saman Sarısı” adlı şiiri için
Abidin Dino’nun hazırladığı desenlerden biri…
(“Yeni Şiirler”, Nâzım Hikmet, Dost Yayınları, 2. Baskı, 1970)

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Abidin Dino ilgilerine https://zaferyalcinpinar.com/blog/?s=Abidin+Dino adresinden ulaşabilirsiniz.

Nâzım Hikmet’in “Saman Sarısı” adlı şiiri için
Abidin Dino’nun hazırladığı desenlerden biri…
(“Yeni Şiirler”, Nâzım Hikmet, Dost Yayınları, 2. Baskı, 1970)

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Abidin Dino ilgilerine https://zaferyalcinpinar.com/blog/?s=Abidin+Dino adresinden ulaşabilirsiniz.

Vüs’at O. Bener’in “İpin Ucu” adlı sosyo-güldürü oyunu için -kendi el yazısı ile- üzerinde çalıştığı taslakların ilk birkaç sayfasına https://zaferyalcinpinar.com/vbeneripinucu.jpg adresinden ulaşabilirsiniz. İşbu el yazısı taslaklar, “1000 Tane Yayınları” tarafından  Şubat 1989’da yayımlanan “İpin Ucu” adlı kitapta yer almaktadır.

Burhan Uygur’un bir deseni… (1989)

Not: Burhan Uygur’un tüm desenlerine “İnsanlık”
adını yakıştırmışımdır her zaman… (Zy)

Kasım-Salı 1985

Günümüz Türk şiiri içinde resim de yapan şairleri düşünüyorum. Sanırım yaptıkları en tutarlı ve resim olan Oktay Rifat. İstanbul’da lise öğrenciliğim sırasında hafta sonu Beyoğlu turlarında “Saray Kitabevi”nin vitrininde tabaklarını sevgiyle izlemiştim. O günlerde yaptıkları, “Perçemli Sokak” kitabının kapağına yaptığı resmin üslubundaydı. Oktay Rifat’ın çağdaş resmi çok yakından izlediği etkisini vurguluyordu bu çalışmalar. Pierre Solulages’e özel bir ilgi duyduğu izlenimini vermişti bana.
Son yıllardaki çalışmalarından (görebildiğimce) resminin epey geliştiğine, kendine özgü bir resim dili oluşturduğuna tanık oldum.

Ocak-Cuma 1986

Küçük odadaki tiyatro kitaplığımı düzeltiyordum bugün. Gerhart Hauptmann’ın “Fareler” ve Wolfgang Borchert’in “Kapıların Dışında” oyunlarına saatlerce takıldım. Yeniden okudum onları. Behçet Necatigil çevirileri. “Kapıların Dışında” da şunlar yazıyor:

“Bir uzatışımız var boynumuzu öfkelerin ardından”
Turgay Gönenç için ne kadar sevinerek…
B. Necatigil
4.10.1962

Şubat-Salı 1986

Anlaşmazlığın kökenlerine inemk, uygar iki insan gibi bir diyoloğa girmek istediğiniz an, karşınızdaki: “Edebiyatı bırak, felsefe yapma…” diyorsa, yapılacak hiçbir şey kalmamıştır. O anda, aranızdaki boşluğu görüp çekilmezseniz, o boşluğa düşecek siz olursunuz. Karşınızdaki bu iki tümceden birini ya da ikisini kullanmışsa ilkel bir tartışma dışında hiçbir isteği yoktur. Hiçliğin getirdiği kaba bir bencillik her an saldırganlığa dönüşmeye hazırdır. (…) Bunu başardığında ise, bir bakıma, hiçliğin eşdeğerli bir görünümü ile avunur, “O da benim gibi, ne fazlalığı var benden.” düşüncesiyle ilkel bir rahatlığa kavuşur. Sürekli birarada olma bağı içinde ise, bu tavır akıl almaz yıkıntılara, boşluklara neden olsa gerek.

Turgay Gönenç
“Zamanın Sularında”, Sanat Çevresi Yay, 1989

Bugün, İlhan Berk’in “Güzel Irmak” adlı şiir kitabının ilginç bir defter taslağını koleksiyonuma dahil etmenin mutluluğunu yaşıyorum. İlk baskısı 1988 yılında Adam Yayınları’ndan gerçekleşen “Güzel Irmak” adlı şiir kitabının 1985-86 yıllarında henüz bir defter aşamasındaki ilk taslağının bendeki tıpkıbasımı 29 sayfadan oluşuyor. Kitapçığın içinde hiçbir baskı notu bulunmuyor; bu durum tıpkıbasımın bir yayınevi ya da sergi kapsamında yayımlanmadığını gösteriyor. Kitapçıktaki tüm sayfalarda İlhan Berk’in kendi elyazısıyla “Güzel Irmak” şiirleri ve notları yer alıyor. Kitapçığın kapağı 1985-86 tarihiyle İlhan Berk tarafından imzalanarak, koyu bir baskı-desen şeklinde tasarlanmış. Defter, Güzel Irmak’ta yer alan şiirlerin ve dizelerin taslak halindeki ön çalışmalarıyla, karmaşık tashih notlarıyla dolu; yani tam bir cehannemvari İlhan Berk defteri…

Meraklandım, heyecanlandım ve “İlhan Berk-Defter Kapakları” adlı sergi kapsamında YKY’nin 2006’da yayımladığı özel kitapta yer alan Güzel Irmak defter kapağı ile bendeki bu nüshayı karşılaştırdım. YKY’nin yayımladığı defter kapağındaki tarih 1988 ve bu tarihteki kapak çalışması bendeki nüshadan oldukça farklı… Bu karşılaştırma bendeki taslağın daha erken bir çalışma olarak farklılaştığını gösteriyor. Büyük bir ihtimalle İlhan Berk, 85-86’da üzerinde çalıştığı bu “Güzel Irmak” defterini sonradan -yani 1988 yılında- başka bir defter olarak temize çekmiş, sonlandırmış…

Sonuçta, buluntudan bazı görüntüleri aşağıda paylaşıyorum.

Hamiş: 1985-86 tarihli “Güzel Irmak” defter taslağı hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olan birileri varsa ve bilgilerini benimle paylaşırsa çok sevinirim. (Zy)

Denizler Kitabevi ve Pazar Mezatı’nın düzenlediği büyük müzayedelerin ikincisinin kapsamında ilginç şeyler var. 23 Ocak 2011, saat 12.30‘da Point Hotel Barbaros‘ta gerçekleşecek müzayedede  Orhan kemal, Can Yücel, Kemal Tahir, Oktay Rifat, A. Ş. Hisar, Melih Cevdet Anday, Cemal Süreya, Edip Cansever, A.M. Dranas, Asaf Halet Çelebi, B. Necatigil, F.H. Dağlarca, Tezer Özlü, Kemal Tahir, Sevim Burak gibi edebiyatçıların bazı imzalı kitapları da açık arttırmaya sunulacak…

Bkz: https://www.buyukpazarmezati.com/index.php?sayfa=mezat-listesi&arama=Edebiyat

Ferit Edgü’den Şebnem Kavcar’a
“Hepimizin üzerinde olduğumuz bir gemide’n” ithafıyla imzalı…

Fotoğraflar: Zy

Turgut Uyar’ın Şiir Günlüğü’nden kendi elyazısı ile… (19-8-76)

Ahmet Hamdi Tanpınar tarafından ithaflı ve imzalı “Beş Şehir” adlı kitap.

Bugünkü Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan ilginç haberinin kupürü aşağıdadır:

15 Aralık tarihinde Paris’te, Sotheby’s tarafından “Rimbaud, Verlaine, Mallarmé ve Arkadaşları” adlı bir müzayede gerçekleştirilecek… Eric ve Marie-Héléne B’nin poetik koleksiyonundan birçok kitap, elyazması, mektup, çizim ve fotoğraf müzayedede satışa çıkıyor. Müzayedede yer alacak bazı yapıtların katalog görüntülerini aşağıda paylaşıyorum.

Hamiş: Acaba bizim ülkemizden kim katılacak bu müzayedeye? Büyük ihtimal; “hiç kimse!”.

Rimbaud’un “ILLUMINATIONS” adlı kitabının 1886 tarihli bir baskısı.

Paul Verlaine imzası

Lautréamont’tan yayıncısına ithafen imzalı “Moldoror’un Şarkıları” adlı roman.

Ernest Delahaye’nin 1875-1877 yılları arasına ait olduğu düşünülen
“Rimbaud’un Bir Macerası – İç Mekân” adlı çizimi.

Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından tıpkıbasımı gerçekleştirilen
“Çankırıdan Piraye’ye Mektublar” adlı defterden…

(…)
Gökyüzünün yarısında bulutlar dolaşıyor..
Böyle hışımla gelen
____________Zonguldak tirenidir.
(…)
Kalktı tiren.
Acı acı öttürüyor düdüğünü.
Kulak çınlaması gibi..
Senin de kulakların çınlasın karıcığım.

Başladı radyo.
Halkevinden verdiler hoparlöre…

Kalın kalın konuşuyor terziler.
Terzilerin makinası Singer.
(…)
Radyo alafranga havalar çalıyor.
Çok uzun sürerse
Belediye reisi kapatır mutlak.
Biliyorum:
Sevmiyor garb musikisini…

Yine sesini duydum o kadının.
Belki böyle bir ses yoktur.
Geliyor senin sesin kulağıma Pirayem.

Terziler 5 numara gazlambası yakıyor.
Gazı nerden bulmuşlar?

Radyo kemençeyle taksime başladı.

Dağlar bembeyaz.
(…)
Tiren işçileri geçiyor yoldan,
Yalnız onlar konuşurlar böyle bağıra bağıra…
Yol aydınlık…
Radyo şarkı söylüyor:
“Ne gelen var, ne haber..
Gün uzun, yollar uzak!”
Neden?
Halbuki ben,
halbuki biz
haber, her halde
ve çok yakında gelecek,
____________biliyoruz…

1-10-940

Nâzım Hikmet
“Çankırıdan Piraye’ye Mektublar”, Bilgi Üniv. Yay., 2010

Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan tüm Nâzım Hikmet ilgilerine https://zaferyalcinpinar.com/blog/?tag=tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

491 MÖS! (Müzayede Özel Sayısı)

“Yoksulluğun harçlığından denkleştirilmiş duhuliyedir en iyisi!”

https://zaferyalcinpinar.com/491mos.pdf

*

Yokoluşlarının ağıtını yazan o kifayetsiz muhterislerle
senin ilgilenmeyişinin 2010’daki  yüzüdür 491…
DÖRTDOKUZBİR “Evvel Fanzin” cakasıdır ve Kadıköy tribidir.

491‘in tüm sayılarını https://zaferyalcinpinar.com/491.html
adresinden indirebilirsiniz.
(E-posta: dortdokuzbir@gmail.com)

1940 yılında Nazım Hikmet Çankırı Cezaevi’nde yatarken çizgisiz defterine dolmakalemiyle şiirler yazdı. Deftere ‘Çankırıdan Pirayeye Mektublar’ başlığını koydu ve onu kendi elleriyle ciltledi. İçine şu notu iliştirdi: ‘Karıcığıma geç kalmış bayram hediyesi…’ Tek nüsha olan bu eser tıpkıbasımıyla yayımlandı.

Bkz: https://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalEklerDetay&ArticleID=1027824&Date=09.11.2010&CategoryID=40

Sait Faik’in “Gün Ola Harman Ola” öyküsünün kahramanı olan Mercan usta, kemik kakmalı sandığı ile Galata Köprüsü’nün altında ayakkabı boyacılığı yapmaktaymış. Bedri Tahmi Eyüboğlu, Sait Faik’le arkadaşlıklarına çeki düzen veren kişinin Mercan Usta olduğunu söylemektedir. Küçük bir kalabalık tarafından çok sevilen Mercan Usta, Sait Faik’in öyküsünden sonra Bedri Rahmi’nin tablosuna da kahraman olmuştur. Bedri Rahmi bu tabloyu 10 Aralık 1952 tarihinde “Mercan Usta’nın yüzü suyu hürmetine Sait Faik’e…” diyerek imzalamıştır.

Sevengül Sönmez
A’dan Z’ye Sait Faik, YKY,2007, s.134

491‘in müzayede özel sayısı için ısınma turlarına devam ediyoruz…

Burgaz Adası’nda, Kalpazankaya’da, yalnızca, Sait Faik…

“(…) Ben tek başıma. Milyonlar içinde tek başıma. Acı gitgide acıyor. Kavun acısı gibi, zehir gibi bir acı… Yalnızlık. Yalnızlık güzel. Güzel değil. Kavun acısı.”

Sait Faik
“Yalnızlığın Yarattığı İnsan” adlı öyküsünden…

*

Bedri Rahmi’nin Sait Faik deseni… Bedri Rahmi Eyüboğlu tarafından “Mercan ustanın yüzü suyu hürmetine… Sait Faik’e… 10/12/1952″ ithafıyla imzalanmış.

Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan tüm Sait Faik ilgilerine https://zaferyalcinpinar.com/blog/?tag=sait-faik adresinden ulaşabilirsiniz. (Ayrıca Bkz:  Sait Faik’in Durumu)

(…)
Sığırgeçidi’nde Dolmabahçe’de sivil bir Ece Ovalı yazdı bu düzşiiri.
V. Mustafa’nın padişahlığının 10. yılında aylardan mayıstı.

Yukarıdaki dizeler Ece Ayhan’ın “Bir Askeri Şairin Ölümü!” adlı şiirinin son dizeleridir. (Bkz: Ece Ayhan,”Son Şiirler”, 1993, YKY)

***

Arif Damar vefat etmiş… Yakınlarına ve sevenlerine başsağlığı diliyorum.
Yaşantımla Arif Damar’ın yaşantısına ilişkin bazı kesişimleri madde madde açıklamakta fayda var;

–2001-2002; Arif Damar’ın oğlu Nice Damar’ın yaptığı bazı şiir çevirilerini Kuzey Yıldızı Edebiyat Dergisi‘nin çeşitli sayılarında yayımladık.
–2003 Yazı; Kadıköy’de, Yazı Kitabevi-Cafe’de Arif Damar’la tanıştım. Cafe’de yer alan tüm masaları dolaşıp herkese istiridye kabuğu hediye ediyordu.
–2004 Kışı; Arif Damar, Kuzey Yıldızı Edebiyat Dergisi’nin 10. sayısında Oruç Aruoba’nın “Geç Çıtırtılar” adlı şiirini görmüş ve şiirde yer alan “Pembe parmaklı Tan” dizesi ilgisini çekmiş. Böylelikle Arif Damar, Şubat 2004’te, Cumhuriyet Gazetesi’nde kendisine ayrılan “Ayın Şiiri” bölümünde Aruoba’nın söz konusu şiirini alıntıladı. Ayrıca, Aruoba’yla bu şiir üzerine “söyleşmek” istediğini de belirtti.
–2004 İlkbaharı; Gene Yazı Kitabevi-Cafe’de karşılaştık. Bana kendi elyazısıyla bir şiirini, daha doğrusu farklı şiirlerinden alıntılağını düşündüğüm çeşitli bölümleri bir kâğıda yazıp hediye etti. (Söz konusu bölümler, Damar’ın kendi el yazısıyla aşağıda yer almaktadır.) Aynı gün Ece Ayhan’dan da konuştuk. Damar, Ece Ayhan’ın annesini yakından tanıdığını ifade etti.
–2008 Kışı; Kadıköy’de “Son Gemi” adlı meyhanede Arif Damar’ı son kez gördüm. Köşe masalardan birinde tek başına oturuyordu. Mutsuzdu. Yan gözle bana baktı. Tanıdı mı tanımadı mı, bilinmez…

Zy

Zafer Yalçınpınar Koleksiyonu’ndan…

(…)Tarihlendirilen zamanın dışına kaçmak istiyorlar.(…) Zaman baş ağrısı gibidir, unutmazsan geçmez, ağrıya bırakacaksın kendini. (…)

Latife Tekin
“Gümüşlük Akademisi”, Nisan Yayınları, 1997

En değerli vakitlerinizi bana ayırdınız
sağolunuz efendim
gökyüzününün sonsuz olduğunu bana öğrettiniz
öğrendim
yeryüzünün sonsuz olduğunu öğrettiniz
öğrendim
hayatın sonsuz olduğunu öğrettiniz
öğrendim
zamanın boyutlarının sonsuzluğunu
ve havanın bazen kuşa döndüğünü öğrettiniz
öğrendim efendim
ama sonsuz olmayan şeyleri öğretmediniz
efendim
baskının zulmun kıyımın açlığın
bir yerlere kıstırılıp kalmanın susturulmanın
aşk mutluluğunun ve eski hesapların
aritmetiğin bile
bunları bulmayı bana bıraktınız
size teşekkür ederim

18.5.82

İşbu şiir Borges Defteri arşivinde Turgut Uyar’ın kendi el yazısıyla bulunmaktadır.

Sahaf Nedret İşli, NTV Tarih’in Eylül sayısında efsane koleksiyoner Şefik Atabey’i anlatmış… Kitap koleksiyonu heveskârlığımda -ya da hastalığımda- bana yol gösteren, Marmara Adası’ndaki çocukluğumun ve yeniyetmeliğimin kahramanı, komşumuz;  Şefik Atabey’i saygıyla anarak:

https://zaferyalcinpinar.com/sefikatabey.jpg