E V V 3 L

Son birkaç gündür yaşanan “Nazım Hikmet Araştırma Merkezi” meselesi hakkındaki fikirlerimi -kısa da olsa- yazmalıyım; bu konuda sessiz kalamayacağım.

Murat Gülsoy, Boğaziçi Üniversitesi çevresini, cemiyetini ve aksiyonlarını bilen, Boğaziçi’nde öğrenci olmuş, dergi çıkarmış, akademik personellik yapmış, ama bu olumlu yönlere karşın, Nâzım Hikmet’i pek bilmeyen, yakından tanımayan bir isimdir. Tıpkı “Boğaziçi” gibi “marka değeri” yüksek biridir. Araştırma merkezinin yönetiminden ayrılanlar veya uzaklaştırılanlar ise Boğaziçi kafasını/markasını/cemiyetini pek bilmeyen ama Nâzım Hikmet’i sıkı sıkıya bilen, araştıran, Nâzım Hikmet’i içselleştirmiş kişilerdir. Bu tip yönetimsel uyumsuzluklarda merkezin kuruluş esaslarına, stratejik planlarına ve maksadına bakılır. Kuruluş aşamasında “içerik” her zaman daha önemlidir ve önceliklidir. “İçeriğin gücü” fark yaratıcıdır ve “büyük adımlar, sıçramalar” sağlar. Araştırma Merkezi’nden ayrılanların -yani içeriksel açıdan itiraz edenlerin- davranışını haklı buluyorum. Bence araştırma merkezinden ayrılanlar bir tür “markalaşma” kafasına karşılar. Onlar için “Nâzım Hikmet”, Boğaziçi’nden daha önemli…

Sahicilikle
Zy

“Bir istifa… Nâzım Hikmet’in onurunu korumak için…”
(Cumhuriyet Gazetesi, 18/12/2014)
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/
165529/_N_zim_Hikmet_ne_derdi_..__dedi__istifa_etti.html

Bir istifa daha; “Orhan Pamuk yanlış biliyor…”
(Cumhuriyet Gazetesi, 19/12/2014)
Bkz: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat
/166688/_Orhan_Pamuk_yanlis_biliyor_.html

(SoL Portal, 20/12/2014)
Bkz: https://haber.sol.org.tr/kultur-sanat/bir-istifa
-daha-orhan-pamuk-yanlis-biliyor-103502

“Bu bizim Nâzım’a Karşı Sorumluluğumuz”
(SoL Portal, 19/12/2014)
https://haber.sol.org.tr/turkiye/bu-bizim
-nazima-karsi-sorumlulugumuz-103411

Çağdaş Erçelik’in edebiyat ve şiir kapsamlı sıkı yontularından çok etkilendim. Erçelik’in eserlerinde, Egon Schiele’nin duygulanım içeren dokularını, Abidin Dino’nun çizgisinin gücünü ve Zühtü Müridoğlu’nun zarif uzanışını birlikte(eşanlı olarak) görüyorum.

Tüm sıkı yontuculara ve sanatseverlere Erçelik’in eserlerini incelemek için şu adreste yer alan  web sitesini “şiddetle” öneriyorum: https://cagdasercelik.blogspot.com.tr

“Sait Faik”

*

“Orhan Veli”

*

“Nâzım Hikmet”

*

bkz: https://cagdasercelik.blogspot.com.tr

*

Geçen sene, 30 Ocak ile 31 Mart tarihleri arasında Yapı Kredi Kültür Merkezi’nde icra edilen “Alnımın Çizgilerindesin Memleketim / Nâzım Hikmet’in Yolculuk Fotoğrafları” başlıklı sergi, bu sene Kadıköy’e taşındı. M. Melih Güneş’in kişisel koleksiyonu ile Vera Tulyakova-Hikmet arşivinde yürüttüğü araştırmaları içeren sergi, dün itibariyle -mütevazi bir duruşla- Caddebostan Kültür Merkezi’nin sergi salonunda açıldı. Sergide 1951-1963 yılları arasında, Nâzım Hikmet’in yurtdışında geçirdiği döneme ait birçok fotoğraf bulunuyor. Bu fotoğrafların yanı sıra, sergide, birçok etkileyici edebiyat efemarası -örneğin yabancı dillerde yayımlanan Nâzım Hikmet kitapları, Nâzım’ın bebeklik fotoğrafı(Nâzım Hikmet 53 günlükken çekilen) ve çeşitli mektuplar, el yazıları, şiir dipnotları- diğer eserlerden daha vurgulu bir biçimde edebiyat araştırmacılarıyla buluşmuş… Sonuçta, Nisan ayı boyunca CKM’de sürecek işbu önemli serginin, şiir araştırmacıları için kaçırılmaması gereken önemli bir izlek olduğuna inanıyoruz. (Zy)

Nâzım Hikmet’in tashihleriyle
“Vera’nın Uykudan Uyanışı” adlı şiirin taslak çalışması

*

Nâzım Hikmet ve Vera Tulyakova,
“Roman Tiyatrosu”nun oyuncularıyla birlikte…

*

 Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

Bkz: https://kitap.radikal.com.tr/Makale/nazim-amerikayi-da-fethetti-392168

“ABD’nin New England kentinde bulunan köklü eğitim kurumu Brown Üniversitesi, 11 Şubat’ta “Nâzım Hikmet; bir şair, bir ulus, bir dünya” adlı bir sempozyum düzenledi. Nâzım Hikmet üzerine ABD’deki ilk akademik sempozyum olma özelliği taşıyan etkinliğe Brown Üniversitesi’nden İngilizce profesörü Mutlu Konuk Blasing, Karşılaştırmalı Edebiyat ve Almanca üzerine çalışmaları bulunan Prof. Dr. Azade Seyhan, yine aynı üniversiteden asistan profesör Robyn Creswell ve gazeteci Stephen Kinzer konuşmacı olarak katıldı. Türkiye’den ise yazar- psikolog Gündüz Vassaf ve Prof. Dr. Talat Halman oldu. Sempozyumda Nâzım’ın yaşamı, eserleri ve kişiliği konuşuldu. Gösterilen yoğun ilgiden dolayı üniversitenin web sitesinden canlı olarak yayınan sempozyum tüm gün sürdü.”

Foto: D. Ayyıldız

*

Dün, “Nâzım’a Armağan” adlı serginin NHKM Kadıköy’deki açılışına  katıldım. İyi bir sergi; baykuş taifesinin (Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar taifesinin) çoğu orda(ydı); ki 80’lerin ve 90’ların anlatımları ile birçok sanatsal tekniği sergide birlikte, omuz omuza görebiliyorsunuz…

Sergi 19 Ocak 2014’e kadar Kadıköy NHKM’de olacak.

Sahicilikle
Zy

Hamiş: Özel olarak, İsmet Değirmenci’nin fırçasıyla sergide yer alan Nâzım Hikmet portresinin beni çok -farklı- bir derecede/açıda etkilediğini de eklemem gerekiyor.

 

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilere https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

Bkz: https://haber.sol.org.tr/kultur-sanat/nazima-armagan-verecek-sanatcilar-anlatiyor-haberi-85774

Mehmet Aksoy’un 2012’de yontmaya başladığı ve 70 ton Afyon grisi mermer ile tamamlayarak “İki Kıtaya Nâzım Hikmet Köprüsü” adını verdiği Nâzım Hikmet heykelinin açılışı 15 Ocak Çarşamba günü saat 13.00’de Akatlar Sanatçılar Parkı girişinde yapılacak…

E V V E L ‘in issuu alanında yer alan neşriyatların
bağlantı adreslerine ve indeksine şuradan ulaşabilirsiniz:
https://evvel.org/issuuindeksi.pdf

iyi okumalar!

Bkz: https://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=448768

“Dünyaca ünlü şair Nâzım Hikmet’in iki yeni şiiri daha ortaya çıktı. Nâzım Hikmet’le ilgili çalışmalarıyla tanınan yüksek mimar Melih Güneş, dünyaca ünlü şairin iki şiirini gün ışığına çıkardı.”

(…)

ılık bir suya
bırakıyorum kendimi uykuya.
Rüyalarım mükemmel:
Hep dışardayım.
Kâinat güneşli, kâinat güzel.

(…)

Nâzım Hikmet

 

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

Şiirler yazarım
basılmaz
basılacaklar ama

Bir mektup beklerim müjdeli
belki de öldüğüm gün gelir
mutlaka gelir ama

Ne devlet ne para
insanın emrinde dünya
belki yüz yıl sonra
olsun
mutlaka bu böyle olacak ama

Nâzım Hikmet
Moskova, 12 Eylül 1957

Yuvarlanıyor, iri, sıcak damlalar
bakır yanaklarımızdan!
Yuvarlanıyor iri sıcak damlalar
kalbimize!
Kalbimiz artık dar geliyor bize!
(…)

Nâzım Hikmet

(…)

O günlerde Nâzım “Unutulan Adam”ın ilk kısımlarını yazmaya başlamıştı. Diğer taraftan da bir eserin taslağını çizmiş ve büyük bir enerjiyle yazmaya koyulmuştu. Olay, yeraltı bir ülkede geçer… Bu karamlık ülke elektrikle aydınlatılır. Elektrik kaynağını ellerinde bulunduran patronlar, halkı elektrikten başka aydınlatıcı hiçbir kaynağın bulunmadığına inandırmaya uğraşırlar.

Fakat bir küçük grup, güneşin bulunduğunu bilir ve bu güneşe kavuşabilmek için bu yeraltı ülkesinden, güneşin bulunduğu yüze çıkmanın yollarını arar.

Sandığıma göre, sonradan Nâzım bu yazıları gözden geçirince beğenmemiş ve bu projeden vazgeçmişti. Gerçekte bu yazılar, ilgiyi çekmekten uzak olduğu gibi, Nâzım’ın lirizmi ile de bağdaşacak bir şekilde değildi. Hatırladığıma göre bir çeşit “Metropoliten” yaratmak istedi: fakat böyle bir tezi işlemek için vakit henüz gelmemişti inancındayım.

(…) O da işin püf noktasını hepimizden daha çok gördüğü için, bu eseri bir yana bırakarak, bütün gücünü “Unutulan Adam”ın üstüne yöneltti.

(…)

A. Faik Bercavi
“Nâzım’la 1933-1938 Yılları”, Cem Yay., 1992, 1.Baskı, s.88-89

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

“6 Mayıs 1931’de… Nâzım Hikmet, duruşmada…”
Cengiz Kahraman Arşivi’nden…

Detay bilgi için bkz:
https://evvel.org/wp-content/uploads/
2013/08/nazimdurusma.jpg

*

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Nâzım Hikmet ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

NÂZIM’IN KÜBA SEYAHATİ

Yapım: Nâzım Hikmet Kültür Merkezi (NHKM)
Instituto Cubano de Arte e Industria Cinematográficos (ICAIC)

Yönetmenler: Çağrı Kınıkoğlu, Gloria Rolando

2008, 68 dk.

https://youtu.be/nvZDvIqxBa4

*

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Nâzım Hikmet ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

“Paris sahaflarında  küflenmiş raflarda bulunan kitabın kapak ve birinci sayfasına, Nazım Hikmet’in “Sen mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin” dediği ressam Abidin Dino, son derece ilginç bir desen çizerek altına Fransızca-Türkçe “A Olga tatlı yarim, Abidin-Tatlı Yarim Olga’ya, Abidin” notunu yazmış. Kitap, 1920’lerden 1950’lere kadar  birçok baskıya, acıya, sefalete rağmen inandıkları düşünceler adına boyun eğmeden savaşan genç insanların öyküsü ile başkarakter Ahmet’in, İstanbul, Anadolu ve Sovyet Rusya’da geçen hikâyesini anlatır.”

(Kaynak: EdebiyatHaber.net, Bkz: https://www.edebiyathaber.net/abidin-dinodan-nazimin-son-kitabina-desen/)

E V V E L ‘in Önemli Notu: Yukarıdaki desenle benzeştiğini düşündüğüm bir Abidin Dino desenine şu adresten ulaşabilirsiniz: https://evvel.org/saman-sarisi-icin-abidin-dino

 

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “İmzalı” ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/imzali adresinden ulaşabilirsiniz. Abidin Dino ilgileri https://evvel.org/ilgi/abidin-dino adresinde, Nâzım Hikmet ilgileri ise https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinde bulunuyor.

“Fikir Kulüpleri Federasyonu, ölümünün 50. yıldönümünde büyük şair Nâzım Hikmet’i anıyor. Önümüzdeki haftayı “Nâzım Haftası” ilan eden Fikir Kulüpleri Federasyonu, Türkiye’nin her yerini Nâzım dizeleriyle donatacak.”

Bkz: https://haber.sol.org.tr/soldakiler/fkfden-nazim-dizeleri-her-yerde-kampanyasi-haberi-73801

1951 Paris baskısı “Nâzım Hikmet Şiirleri”
(E. Nedret İşli Koleksiyonu’ndan…)

Çeviriler: Hasan Gureh, F. Adil, C. O., Mar Chal, L. B., M. Kemal.
Tristan Tzara‘nın giriş yazısıyla;
https://zaferyalcinpinar.com/nazimustune.jpg

*

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

Nâzım Hikmet’in 1932 yılında kaleme aldığı ve Sûhulet Kitabevi’nden yayımlanan “Benerci Kendini Niçin Öldürdü?” adlı şiir kitabının ilk baskısına Fikret Muallâ’nın sekiz adet çizimi eşlik ediyor… Ali Suavi Sonar’ın kapak tasarımını gerçekleştirdiği bu kitapta yer alan Fikret Muallâ çizimlerine https://zaferyalcinpinar.com/benercicizimleri.pdf adresinden ulaşabilirsiniz.

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” ilgilerinin tümü https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinde bulunuyor. “İmzalı” ilgilerin tümü ise https://evvel.org/ilgi/imzali adresinde…

“Alnımın Çizgilerindesin Memleketim”
Nâzım Hikmet’in Yolculuk Fotoğrafları Sergisi
Küratör: M. Melih Güneş

*

30 Ocak-28 Şubat 2013
Yapı Kredi Kültür Merkezi-Beyoğlu

Bkz: https://www.ykykultur.com.tr/sergi/yapi-kredi-kultur-merkezi-nazim-111-yasinda-alnimin-cizgilerindesin-memleketim

*

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

Kadıköy-Caddebostan CKM’de devam eden  “Sanatçıların Nâzım’ı, Nâzım’ın Sanatı” Özel Sergisi’nden çeşitli görüntülere https://zaferyalcinpinar.com/nazim111yasinda.pdf adresinden ulaşabilirsiniz.

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden erişebilirsiniz.

Gerçekten de son yıllarda (2003’ten günümüze) “Nâzım Hikmet” başlığında sergilenen neşri gayretlere baktığımızda, en sıkı, bütünsel ve kıymetli verimin Temmuz 2010 tarihli NTV Tarih Dergisi‘nin 18. sayısında yer aldığını söyleyebiliriz. Gerek edebiyat efemerası kapsamındaki buluntular doğrultusunda, gerekse de Nâzım Hikmet’in “siyasası-poetikası-yaşamı” arasındaki kuvvetli ilişkileri araştırmak yolunda, derginin kapağına mıhlanan “Nâzım Hikmet Şiir Arkeolojisi” ifadesi dosyanın içeriğini tümden karşılıyor…

Ayrıca, Nâzım Hikmet’in ilk eserlerine (kitaplarına) ilişkin özel buluntuları okuyucuyla paylaşan ve Nâzım’a dair çoğu sahhafiye veriyi -dolayısıyla izlenimi de- yenileyen Prof. Dr. Haluk Oral’a ne kadar teşekkür etsek azdır.

16 sayfa uzunluğundaki bu değerli dosyanın tam metnine https://zaferyalcinpinar.com/nazimhikmetsiirarkeolojisi.pdf (6 mb.) adresinden ulaşabilirsiniz.

NTV Tarih Dergisi Arşivi
Temmuz 2010, Sayı: 18

*

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden erişebilirsiniz.

Salim Şengil’in yönettiği Dost Yayınevi tarafından 1965 yılında ilki yayımlanan ve Şerif Hulusi’nin yayına hazırladığı “Nâzım Hikmet Şiirleri” serisinden bazı Abidin Dino desenleri…

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Abidin Dino” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/abidin-dino adresinden ulaşabilirsiniz.

*

Caddebostan Kültür Merkezi Sergi Salonu
12 ocak-7 Şubat 2012

*
Ayrıntılar İçin:
https://www.ckm.gen.tr/etkinlikler_detay.aspx?id=1795
https://www.ykykultur.com.tr/etkinlik/sergi-nazim-111-yasinda

*