E V V 3 L

“Mavi Kaplumbağa Sanat Evi” tarafından
gerçekleştirilen “yazma atölyesi” reprodüksiyonlarından…

Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Bedri Rahmi Eyüboğlu” ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/bedri-rahmi adresinden ulaşabilirsiniz.

(…) Evet, Rafaello’nun Meryem anaları, Rossini’nin akorları, Bouffons orkestrası, Fransız parfümerimizin çabaları, kitaplarımız, ozanlarımız, kadınlarımız, orada küçülüverir. Avrupa’nın gücü yetmez: İki yüreğin gizemli ezgisi, canlı kucaklaşmalar gibi dile sığmayan o zevkleri yalnız Asya’yla Tanrı yaratabilir. (s.30)
(…)
Gerçekte, yaşamdaki sorun süre değil, duyguların niteliği, çeşitliliği, sayısıdır. İşte her zaman yeşil, her zaman tüm ulusların buluşma noktası olmuş, hazzın kendi kendine çoğaldığı, en yüce özgürlüğün egemen olduğu, tüm boş inançlara kucak açan bengi pazar, o hayran olunası ülkede, heyecanlar, zevkler, tehlikeler öylesine boldur ki içiniz titrer. Doğu’nun bu kadar az yazarının olmasının nedeni de budur. Kişi orada başkalarına uzanamayacak denli kendi içine kapalı olarak yaşar. Her şeyin duygu olduğu yerde düşünceye ne gerek var! (s.37)
(…)
(…) Yaşamda, oradan buradan belleğimizde yer etmiş, hiçbir insan belagatinin karşılık veremediği, ne sözün ne şiirin yettiği, özden gelen bir belagatle konuşan az çok dağınık anılarımız vardır, işte onlardır en değerli hazinemiz: O şeylerin sözü, şiiri varlığımızın derinliklerinde gizlenmiştir. (s.45)

Honoré de BALZAC
“Paris’ten Cava’ya Yolculuk”
Çev: Orçun Türkay, Sel Yayıncılık, 2014

Bir ağaç sürüsünün üstünden
Çok ağaçlı bir ağaç sürüsünün üstünden
Kesilmiş limon dilimleri gibi düşüyor güneş
(…)
Benim olmayan bir sevinç duyuyorum.

Kesiyorum durduğumuz yeri ortasından
Ey görünüş! seni bir yerinden hiç anlamıyorum
(…)

Zamanla değil, bir yerde
Benim olmayan bir şeyle yaşlanıyorum
Geçiyorum ilk şeklimi tüketerekten
Ağır ağır yanan bir tuğla harmanını
Billurdan sarkaçlarıyla.

Kalbim, serseriliğim benim.

Edip Cansever
“Uçurum” adlı şiirinden…

Nihat Genç, 9 Eylül 2017 tarihinde OdaTV’de yayımlanan “Kim bu ajan edebiyatçılar” başlıklı yazısının son paragraflarında şöyle demiş:

(…)

Edebiyatçı ya da yazar olabilmeniz için ‘özne’ olmanız lazım. Nesneler, keresteler, masalar, takılıp çıkartılan aletler, edebiyat yapamaz. (…)

Bir yığın kullanılmış yazar işte, çürüyerek, küflenerek, paslanarak gidecekler ve bu zehirli atıkların çöpleri de hem çevreye hem de bizlere yine dert olacak.

‘Sivil Örümceğin Ağı’ kitabının girişinde anlatılır, Amerika 60’lı yılların sonlarına doğru Türkiye’ye mühimmat yardımı yapar, ancak şartları var, bu yardımları kullanabilirsin ama kendi malın sayamazsın, diye… Amerika yardım şartlarını sayarken, hatta der, mühimmatlarımı kullanılıp boşa çıkan boş bidonları dahi malın sayamazsın, o boş bidonlar dahi Amerika’nın malıdır, diye şart koşar…

Evet, Amerika, şartnamene harfiyen uyuyoruz:

‘Boş bidonların burada!’

 

Margaret Atwood’un Türkçe’ye “Damızlık Kızın Öyküsü” adıyla çevrilen kitabı ‘The Handmaid’s Tale’ hakkında Gülcan Kılıç Karaca‘nın kaleme aldığı ve söz konusu kitabın içeriğinin doğru okunmasını (dizinin de doğru izlenmesini) sağlayan  inceleme yazısının tam metnine https://yenie.net/nolite-te-bastardes-carborundorum/ adresinden ulaşabilirsiniz. (Not: Yazı, ‘yeni e’ dergisinde yayımlanmış.)

Nihat Genç ile Ahmet Yıldız tarafından kaleme alınan ve geçtiğimiz günlerde yayımlanan aşağıdaki üç önemli yazıyı mutlaka okumanız gerekiyor… Bu yazılarda son 10-15 yıldır hükümdarlık süren edebiyat-kültür-sanat iktidarı/oligarşisi ayrıntılarıyla anlatılıyor. Bu yazılarda anlatılanların hepsi de doğru analizlerdir ve gerçektir. Bu yazılarda anlatılanlar dağlar kadar açık ve görünür gerçeklerdir. Keşke böyle olmasaydı, çok üzülüyorum, ama aşağıdaki yazılarda anlatılan kişilerin, olayların, kuruluşların ve benim “yeni sinsiyet” olarak tanımladığım tipolojinin kültür-sanat ile düşünce alanına taşıdığı şeytansı kötülük kodları gerçektir! Bu üç önemli incelemeyi mutlaka okumanız gerekiyor:

1/ Nihat Genç: “Kim bu ajan edebiyatçılar!”
2/ Nihat Genç: “Tam 3 karılı edebiyat imamını yazacaktım ki…”
3/ Ahmet Yıldız: “Mühür Dergisi Söyleşisi”

Daha fazlası da şurada: https://evvel.org/evvel-fanzin-tum-edebiyat-kahyalarina-karsidir

Üvercinka Dergisi, Eylül 2017, Sayı: 35
Yazının tam metnini okumak için: https://bit.ly/kotuyol

Hamiş: Zafer Yalçınpınar‘ın tüm inceleme yazılarına https://zaferyalcinpinar.com/inceleme.html adresinden ulaşabilirsiniz.

evlerimizi mezar yaptık
mezarlarımızı ev
yıkıldı evlerimiz
yağmalandı mezarlarımız
dağların doruğuna çıktık
toprağın altına girdik
suların altında kaldık
gelip buldular bizi
yakıp yıktılar,
yağmaladılar bizi
biz ki analarımızın kadınlarımızın
ve ölülerimizin uğruna
biz ki onurumuz
ve özgürlüğümüzün uğruna
toplu ölümleri yeğleyen
bu toprağın insanları
bir ateş bıraktık geride
“hiç sönmeyen ve sönmeyecek olan”

Çev: Azra Erhat

Emrah Serbes ile Enver Aysever arasında edebiyat ve kültür-sanat dergiciliği söylemleri üzerinden yaşanan son tartışmaları/rezaleti gördüğümde, 2011 sonrası zuhur eden ‘Ot’, ‘Kafa’ ve benzeri popülist yayınlar hakkında iki çift laf etmek, bununla birlikte kültür-sanat dergiciliği alanındaki kapitalist vahşete nasıl maruz kaldığımızı irdelemek zorunluluğu doğdu.

Her şeyden önce, söz konusu ‘Ot’, ‘Kafa’ ve benzeri yayınların konumlandırıldıkları alanı iktisadi/ticari açıdan doğru tanımlamak gerekiyor. Bu oluşumların fikir babası, 90’ların ortasından 2000’lerin ortasına kadar etkili olan ‘Öküz’ dergisi (ve sonrasında da) ‘Hayvan’ dergisidir. Bu iki dergi, o dönemlerdeki mizah/karikatür dergiciliğinin uzantısı olarak var olmuşlardır. Öküz dergisi, Leman dergisiyle aynı ekip tarafından çıkarılan, aynı grafik ve mizanpaj formatını uygulayan, aynı kâğıt kalitesinde üretilen, aynı dağıtım ağını kullanan ve tabiî ki %80-%90 oranında aynı okuyucu kitlesine hitap eden, bütün bu nedenlerle de üretimsel sabit maliyetler açısından tüm birim maliyetlerini düşürerek kârlılık oranını arttıran oluşumlar olarak tasarlanmışlardır: Bu dergiler, kültür-sanat dergiciliğinin ticarileşmesi açısından ilk endüstriyel buluşlardır, diyebiliriz. Bununla birlikte, Öküz dergisini 2011 sonrası popülist edebiyat ve kültür-sanat dergileriyle kıyasladığımızda gerek yazar kadrosu gerekse de irdelenen konular çerçevesinde çok daha cesur ve ‘gönülden güçlü’ oluşumlar olarak da düşünebiliriz. (Misal; Öküz dergisi kadrosunda Ece Ayhan’ı ve Fazıl Hüsnü Dağlarca’yı bulundurabilmiştir.)

2011 sonrasında zuhur eden popülist dergilerin girişimcileri, işbu kültür-sanat dergiciliğini tamamiyle ticari bir iş modeli olarak görmekte, müdahil oldukları (faaliyet gösterdikleri) edebiyat/kültür-sanat alanının sosyal coğrafyayı kuvvetle etkilemesini, insanların zihinselliğini değiştirmesini, düşünce ve dil dünyasının biçimlenişini filan umursamamaktadır. Maruz kaldığımız en olumsuz etki; editöryal umursamazlıktır. Popülist dergilerin mevcut paydaşları, tuhaf ön-kabuller, doğru bilinen yanlışlar ve neo-liberal çeşitlemeler sunarak çıkardıkları dergiyi ticari iş modellerinde yer alan bir “ürün” gibi tasarlamakta ve pazarlamaktadır: Yani, söz konusu dergiler doğumundan, başlangıcından itibaren popülisttir zaten… Bu yeni popülist dergilerin içeriği güçlendirmek, tarihsel-sosyal gerçekleri ortaya koymak, edebiyat dünyasını geliştirmek, değerler sisteminin ya da kültür-sanat alanının dilsel/imgesel varoluşunu yenilemek, tahayyül gücünü arttırmak gibi ulvi uğraşıları veya hedefleri yoktur. Tamamıyla girişimci psikolojisinin etkisi altında, ROI(yatırımın geri dönüş hızı) kafasıyla sağdan soldan her türlü görünür karakteri toplayarak derme-çatma değişken kapsamlar, çizimler, etiketler, kapaklar, reklamlar -dahası penye t-shirtler, damgalı kahve fincanları, posterler, kafeler- ve hatta havlular, konaklama-eğlence tesisleri ve plajlar oluşturmuşlardır.

Üzülerek söylüyorum ki bu tuhaf ticari görüntü edebiyat, kültür-sanat dergiciliğinden çok 90’lardaki “Hey Girl” ya da “Blue Jean” gibi dergilerin mizacını anımsatıyor bana… ‘Ot’, ‘Kafa’ benzeri oluşumların (mevcut yapısıyla, yazarlarıyla, yöneticileriyle ve tüm bu tuhaf girişim zihniyetiyle birlikte) FMCG (Fast-Moving Consumer Goods) pazarında satılan mallara özdeş olduğunu anlamak için daha neyin bilinmesi gerekiyor?! Süpermarket raflarında her gün gördüğünüz, kapitalizmin yaygın pazarlamacı mizacını yüklenen ve dahası çevreyi öldüren -bile isteye ‘çevreyi kirleten’ demiyorum- endüstriyel mallar yetersiz mi kaldı? O mallar yetmediyse, Elif Şafak’lar, Orhan Pamuk’lar filan var… Yoksa, onlar da mı yetmedi kapitalizmin hızlı tüketicilerinin kaprislerine? Hemen hemen her şeyden sıkılıyor olmalı ulusal ve uluslararası düşünce gezintilerini seven turistik kahkahaçiçekleri ile yeni yetmeleri!

Şunu aklınıza mıhlayın: Edebiyat ve kültür-sanat olarak tanımladığımız imgesel alan derinliği, sizin sevdiğiniz deterjan, şampuan, emülsifiye et veya kedi maması  gibi hızlı tüketim mallarının pazarlandığı süpermarketlerin sığ sularına benzemez. Bu türden bir benzeşimin tohumlarını atmaya çalışanlar ve paydaşları başarısız olmaya mahkûmdur. Çünkü edebiyat, şiir ve dil; insanlığın kalb ve vicdan yolundaki hakikat arayışıdır. Bu anlam-arayış da insanlık tarihi kadar süreğendir. Edebiyatın, felsefenin, dilbilimin, sanatın ve şiirin sıkılığı, haysiyeti ve sahiciliği, piyasa ekonomisinin 100-130 yıllık ana malcılarının ya da 30-35 yıllık hızlı tüketimsel süpermarket pazarlaması tarihinin yalanlarını ezer, geçer. Belki de, yaşadığımız coğrafyanın kadim haysiyeti, maruz kaldığımız yalanları çoktan ezip geçmiştir bile…

Sahicilikle,
Zafer Yalçınpınar
8 Eylül 2017

Ayrıca bkz: “EVV3L ve taifesi, edebiyat ve kültür-sanat kâhyalarına karşıdır!”

Hamişler:

1/ Yazının pdf dosyası biçemine https://bit.ly/FMCGdergileri adresinden ulaşabilirsiniz.
2/ Z. Yalçınpınar’ın tüm inceleme yazılarını https://zaferyalcinpinar.com/inceleme.html adresinden okuyabilirsiniz.

zorluklarla dünyaya gelmiş
_____________________bir gökyüzü,
zorluklarla dünyada kalmış
_____________________ağaçlar.

öbür tarafında madalyonun
ellerinden makinelere çivilenmiş
insanlığın işçilerine karşı
_______________senelik izinlerde
teknolojinin yüzsüz kanatsızlığı.

toplantıları iş sayan
____________kahkahaçiçekleri
toplantılarda garsonlar gibi
___________________not tutan
toplantıların yalan hatipleri;
toplantılarda, toplantıları, toplantıların…

hepsi, hepsi, hepsi,
şiirimin taslağıdır;
külahıma anlatılan.

Zafer Yalçınpınar
1 Eylül 2017

Ayrıca bkz: Şiir Taslağı

Hamiş: Yalçınpınar’ın tüm şiirlerine ve şiir kitaplarına https://bit.ly/zypsiir adresinden ulaşabilirsiniz.

Üvercinka Dergisi, Ağustos 2017, Sayı: 34

Hamiş: EVV3L  kapsamında yayımlanan Ece Ayhan ilgilerinin indeksine https://bit.ly/eceindeks adresinden, “Bakışsız Bir Kedi Kara” adlı Ece Ayhan web sitesine ise https://zaferyalcinpinar.com/bakissiz.html adresinden ulaşabilirsiniz.

“Türk Şiiri’nde, imgesel olarak, “sütte kan” nesli ile “birada zeytinyağı” nesli arasındaki kavgayı çok belirgin bir biçimde hissediyorum.” (Zy)

Fotoğraf: Zy

Tüm fotoğraflar için bkz: https://zaferyalcinpinar.tumblr.com

Göller Denizler

Ölüm?
Bir gölün dibinde durgun uykudasın..

Denizler?
Tanrılar karıştırır durur denizleri..

Cemal Süreya, 8/1/1990

30 Ağustos 1961 tarihinde Nâzım Hikmet, Budapeşte’de bulunan Bizim Radyo’da, Togay Benderli’ye konuşuyor:

“(…)Ve sömürgeciliğin her şeye rağmen yıkılmaya mahkum olduğunu gösteren milletlerden biri de benim milletimdir. Bunun için cidden bu bayram büyük bayramdır. Ve bir daha tekrar ediyorum: Yalnız Türk milletinin bayramı değil, insanlığın da bayramlarından biridir.” (Nâzım Hikmet)

Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Nâzım Hikmet” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/tas-ucak adresinden ulaşabilirsiniz.

Hazırlanın! 2014 yılında #kimbuyazarlar sloganıyla entelektüel bir direnişe dönüşen “edebiyat eserlerine devlet teşviği” kavgası yeniden başlıyor. Kültür Servisi‘nden Aslı Uluşahin‘in haberine göre Numan Kurtulmuş yönetimindeki Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yeni bir yönetmelik yayımlanmış ve “edebiyat eserlerine” ikinci kez destek verileceği açıklanmış: https://kulturservisi.com/p/edebiyata-devlet-destegi-tartismasi-sil-bastan

Eh, vaziyet, niyet, ahval ve şerait böyle ise; biz de EVV3L ve takipçileri olarak “fon yönetimi” ile oluşturulmaya çalışılan “güdümlü edebiyat”a  karşı tekrardan sağlam bir duruş sergilemek için hazırlanıyoruz!

2014 yılındaki tüm tartışmaları https://evvel.org/gudumlu-edebiyata-hayir-demek-icin-sorunuz-kimbuyazarlar adresinden okuyabilirsiniz!

Erman Akçay tarafından özenle yayıma hazırlanan “Kaçak Tren Underground Poetix” başlıklı söyleşinin tam metnini https://sanatonline.net/kitap/kacak-tren-underground-poetix-upxiv adresinden okuyabilirsiniz.

“İş Sonrası Mahalle Sohbeti” by Eren Burhan
(Tuval üzerine karışık teknik, 50×70 cm)

Ümit Akçay tarafından kaleme alınan ve GazeteDuvar‘da yayımlanan “Sanayi 4.0 Distopyası” başlıklı yazının tam metnini https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2017/08/21/sanayi-4-0-distopyasi/ adresinden okuyabilirsiniz.

EVV3L kapsamında yayımlanan “3. Dalga” başlıklı ilgilere https://evvel.org/ilgi/3-dalga adresinden ulaşabilirsiniz.

EVV3L’in sıkı dost ve takipçilerinden olan Tayfun Polat’ın kaleme aldığı muhteşem Beatles incelemesinin tam/doğru metnini https://taifu.wordpress.com/2017/08/19/biber-cavusun-yalniz-kalpler-kulubu-bandosu/ adresinden okuyabilirsiniz.

Hamiş: EVV3L kapsaında yer alan “müzikal” ilgilere https://evvel.org/ilgi/caz-cumlesi adresinden ulaşabilirsiniz.

Turgut Uyar’ın Doksanbirinci Gün (Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan adıyla ‘VEYS’) adlı tiyatro oyunu hakkında heyecan verici bir buluntuya ulaşılmış: Konuya ilişkin olarak edebiyathaber adlı web sitesinde Yrd. Doç. Dr. Fırat Caner‘in kaleme aldığı önemli yazının tam metnini https://www.edebiyathaber.net/turgut-uyarin-doksanbirinci-gun-adli-tiyatro-oyunu-hakkinda-firat-caner/ adresinden okuyabilirsiniz.

Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan Turgut Uyar başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/?s=turgut+uyar adresinden ulaşabilirsiniz.

Turgut ile Tomris Uyar’ın Marmara Adası’nda geçirdikleri tatil yıllarına ilişkin yaşantı parçalarını ve tanıklıkları H. Can Yücel anlatıyor… Adalı Dergisi’nin Ağustos 2017 tarihli 146. sayısında yayımlanan “Kayayı Delen İncir’in Hikâyesi” başlıklı yazının tam metnini https://www.adalidergisi.com/cms/adali-dergisi/2010-2019/2017/sayi-146-agustos-2017/makale/2110/kayayi-delen-incir-in-hikayesi adresinden okuyabilirsiniz.

Turgut ile Tomris Uyar’ın Marmara Adası’nda geçirdikleri tatil yıllarına ilişkin yaşantı parçalarını ve tanıklıkları H. Can Yücel anlatıyor… Adalı Dergisi’nin Ağustos 2017 tarihli 146. sayısında yayımlanan “Kayayı Delen İncir’in Hikâyesi” başlıklı yazının tam metnini https://www.adalidergisi.com/cms/adali-dergisi/2010-2019/2017/sayi-146-agustos-2017/makale/2110/kayayi-delen-incir-in-hikayesi adresinden okuyabilirsiniz.

Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Turgut Uyar” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/?s=turgut+uyar adresinden, “Adalar Kültürü” ilgilerine ise https://evvel.org/ilgi/mermer-adasi adresinden ulaşabilirsiniz.

(…)

(…)

Kazimir MALEVİÇ
“İnsanın Esas Gerçekliği: Tembellik”, Çev: Ender Keskin
Sel Yayıncılık, 2. Baskı, 2014, ss. 23, 34-35

Turgut Uyar’ın “Kayayı Delen İncir” adlı
şiir kitabına adını veren ağacın görüntüsü..
(Büyütmek için tıklayınız.)

Tomris ve Turgut Uyar (oğulları Hayri ile birlikte) 10-15 yıl boyunca her yaz tatilinin yaklaşık bir ayını Marmara Adası’nda bulunan Marmara Otel’de geçirirdi. H. Can Yücel’le birlikte gerçekleştirdiğimiz araştırmalar ve o dönemin sözlü tanıklıkları doğrultusunda, Turgut Uyar’ın ünlü şiir kitabına ‘Kayayı Delen İncir’ başlığını Marmara Adası’nda koyduğunu öğrendik. Olasılıkları değerlendirerek ve gene o dönemin tanıklıklarını/anlatımlarını izleyerek Turgut Uyar’ın şiir kitabına başlık olan incir ağacını bulduk ve görüntüledik. Bu fotoğrafı Turgut Uyar‘ın doğumgününde tüm  dostlara ve EVV3L takipçilerine armağan ediyoruz. (Zy)

Önemli Not: Dönemin tanıklarının anlatımlarında elde edilen bir çıkarım da şudur: ‘Kayayı Delen İncir’ adlı şiir kitabının ilk sayfalarında sözü geçen Tonyalı Balıkçılar’ın 1920’li yıllarda Marmara Adası’na göç eden ve hâlâ Marmara Adası’nda balıkçılığa devam eden Karadenizli Balıkçılar olduğu düşünülmektedir.

Ayrıca bkz: https://evvel.org/?s=turgut+uyar

Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Turgut Uyar” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/?s=turgut+uyar adresinden ulaşabilirsiniz.

Gezgin Kitabevi karavanının ve projenin sahibi kitapçı Jean-Jacques,
Fransa’nın dört bir yanını dolaşıyor ve gittiği bölgelerde bir süre konaklıyor.
Bkz: https://listelist.com/gezgin-kitabevi/