Tem
13
2023
0

Bilge Karasu…

Bilge Karasu’yu saygı ve özlemle anıyoruz…

Bkz: https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu


(…)
Alışılagelmiş bir deyimi kullanacağım şimdi: “Dile getirmek” deyimini… Yazarlığın bir şeyleri dile getirmeğe uğraşmak olduğunu söyleyeceğim.
“Dile getirmek” Türkçenin övüneceği bir deyim. Yazarın çalışmasını, çabasını, birçok dile göre çok daha güzel anlatıyor. Yazarın yaptığı, bir şeyler “anlatmak” değil; yazarın gereci olan, her şeyi olan dile, dilin ölçülerine, kalıplarına getirmek o “bir şeyleri” dilin olanaklarına dayamak. O dilde söylenmemişi söylemek. Dilde olmadığı için varlığı da olmayan şeyi, dile getirerek var etmek.

Dile getirilen bu “bir şeyler”, gerçeklik karşısındaki durumumuz, sorularımız; düşlerimiz, korkularımız, yaratılarımız.
Yazarlık, bir bakıma, bunları dile getirmenin yöntemini arayıştır. Yazar, bunları nasıl dile getirmeli, nasıl dile getirebilir? Hepimizin, daha işin başında, kendi kendimize sormak zorunda kaldığımız bir soru bu. Bu sorunun karşılığını bir yaşam boyu arayanlarımız da vardır. (s.161)

(…)
Okurun öğrendiği, öğreneceği şeylerden biri de, her kitabın, her yazının ille kendisi için yazılmış olmayacağıdır. (s.184)

(…)
Anlamak, beğenmek, okur için bir sınav niteliği taşıyor ise, okur, kendisine meydan okunduğunu duyuyor ise, bu okurun karşısında iki seçenek var demektir: Ya metnin gerektirdiği okurluğu başarmak, ya da, kendi okurluğu konusundaki kurgusunda düzeltmeler yapmak… Böylelikle, okurluğu öğrenmede bir adım daha atmış olur, ya da, kendini biraz daha iyi tanımış olur.(…)

Okuma alanında kimsenin kimseye dalkavukluk borcu yoktur. Metnin kötülüğünden okur sorumlu değildir, okurun tembelliğinden metin sorumlu değildir. Herhangi bir kitabı okumak üzere verdiğimiz karar, daha önceki bir okumamızın gerekli görünen bir sonucu olsa bile, temelde, bir rastlantıdır. (s.185)

(…)
Okurluk bir birikim işidir, demiştim. Okumalarımızın rastlantısal niteliği, bu noktada büyük önem kazanır. Bir sonra okunan kitap, bir öncekinin, ondan önce okunmuş kitapların (kuramsal olarak, ondan önce okunmuş kitapların hepsinin) sağladığı birikimin üzerinde okunmaktadır. Birikim, elbette, yalnız o güne dek okunmuş kitaplar değildir; o güne dek yaşanmış her şeydir. (s.187)

(…)
Okuduğuna saygı göstermek, okurun kendine de saygı göstermesi anlamına gelir: Kafasına, beğenisine, okurluğuna saygı göstermesi… (s.186) (…)

Bilge Karasu
“Susanlar”, Metis Yayınları, Ocak 2009


(…)
İhsan Yılmaz:
Gece’nin yavaş yavaş gelip her yeri karanlığa boğmasından sonra bu karanlığın içinde yaşayabilirmiş gibi görünen tek şeyin dil olacağını söylüyorsunuz. Dili tek umut ışığı olarak mı görüyorsunuz?

Bilge Karasu: Baygın yatmıyorsanız, ölü değilseniz, ya da acıyla kıvranmanın dayanılmaz bir noktasında değilseniz, dil, içinizden çıkamıyor bile olsa, içinizde işlemektedir. İşitecek tek bir kulak varsa, sizinki değilse o kulak, büyük olasılıkla bir dil daha işleyebilir. Karanlığı kudurtmağa yeter bu!

Hürriyet Gazetesi’nden… (1991)


E V V 3 L  kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” ilgilerinden bazıları:

Bilge Karasu üzerine…(Oruç Aruoba, 13 Haziran 2013)

Dil dışı imbilimlerin kuruluşu… (Bilge Karasu)

İmbilim Ders Notları’ndan… (Bilge Karasu)

Bilge Karasu’dan Masallar

“Ioakim’in Tilki’si” (Oruç Aruoba)

“Her yapıtın tarihinde ölü noktalar olabilir.”(Bilge Karasu)

Söylenecek söz yok…

Kendi kendini aşar.

Gece

Bu yokuşun ölçüsünü…

Şub
28
2021
--

“Usta Defteri” (Oruç Aruoba)


Oruç Aruoba, Usta Defteri
(Aktaran: Zafer Yalçınpınar)
UPAS Yayın, Şubat 2021, 18 Sayfa
Okumak için: bit.ly/ustadefteri


6:45 Yayın tarafından kitaplaştırılan
-özel eklentilerle genişletilmiş-
basılı nüshayı satın almak için tıklayınız…


Oruç Aruoba’yla gerçekleştirdiğimiz tüm görüşmelerin ayrıntıları -benim için-  ‘ustalık ile yaşama onuru’ kıymetini taşıyor. 21 Mayıs 2011 tarihinde yazımını tamamladığım bu defter, ustayla 8 Mayıs 2011 tarihinde gerçekleştirdiğimiz görüşmenin notlarını içeriyor. (Zafer Yalçınpınar)



Önemli Notlar:

1/ EVV3L kapsamında yayımlanan “Oruç Aruoba” başlıklı ilgilere https://evvel.org/ilgi/oruc-aruoba adresinden ulaşabilirsiniz.

2/ “Sıkı şiire öncelik vermek” ve “imgelemin özgürleşmesini sağlamak” amacıyla dijital yayıncılık serüvenine başlayan UPAS Yayın‘ın tüm kitaplarını upas.evvel.org adresinden ücretsiz olarak okuyabilirsiniz.

Nis
18
2018
--

“Kendim olmak diye bir kaygım yok…” (Bilge Karasu)

(…)
Kendim olmak diye bir kaygım yok galiba. (Gülerek) İşte nasıl yazıyorsam öyleyimdir diyorum herhalde. Bu da yine imgelere getirecektir bizi ama, kendim olmak diye bir kaygım yok, onu anlatmak çok güç. Nasıl tasarlıyorsam, nasıl yazıyorsam öyle oluyor. Kendim olmak, başka bir şey değil ki, çünkü onun dışında, onun ötesinde bir kendimlik yok ki, kendimlik burada söylediğimde, yazdığımda, yaptığımda.
(…)

Bilge Karasu
“Nasıl Yazıyorsam Öyleyimdir”, Kırmızı Kedi Yay., 2017, s. 32
Söyleşi: Mustafa Arslantunalı


Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

Nis
16
2018
--

“Yazmak” (Bilge Karasu)

Bilge Karasu
“Nasıl Yazıyorsam Öyleyimdir”, Kırmızı Kedi Yay., 2017, s. 25-27
Söyleşi: Mustafa Arslantunalı


Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

Nis
01
2018
--

Dilin Gücü (Bilge Karasu)

Herhangi bir metnin ortaya çıkması, ilkin o dilin, o metni söyleyebilir hale gelmiş olması demektir; böyle bir metin varsa. Hem söyleyebilir hale gelmiş olması demektir, hem de bundan sonra buradan çıkabilecek olan birtakım başka metinleri de söyleyebilecek gücüllüğü bulmuş olması demektir. (…)

Bilge Karasu
“Nasıl Yazıyorsam Öyleyimdir”, Kırmızı Kedi Yay., 2017, s. 47
Söyleşi: Mustafa Arslantunalı


Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

Şub
22
2016
0

Alain Mascarou’yla Bilge Karasu hakkında: ‘Farklılığı yaşamayı bilmek’

Futuristika! taifesinden sıkı/sahici insan Barış Yarsel, Alain Mascarou’yla “Bilge Karasu” hakkında bir söyleşi gerçekleştirmiş. Söyleşinin tam metnine https://www.futuristika.org/alain-mascarouyla-bilge-karasu-hakkinda-farkliligi-yasamayi-bilmek/ adresinden ulaşabilirsiniz.


Hamiş: EVV3L kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden erişiliyor.

Şub
14
2014
0

Kitap: Bilge Karasu / Şiir Çevirileri (Haz: Tunç Tayanç)

siircevirileriBkz: https://www.pandora.com.tr/urun/siir-cevirileri/334799

Bilge Karasu’nun 50’li ve 60’lı yıllarda, özellikle Frederico Garcia Lorca’da yoğunlaşarak yedi şairden, İngilizce ve İspanyolca iki dilden yaptığı ve çeşitli dergi ve gazetelerde yayımladığı şiir çevirileri, araştırmacı Tunç Tayanç’ın emeği sayesinde ilk defa bu kitapta bir araya geliyor. Okur ve araştırmacıların, büyük bir dil ustasının şiir çevirisi konusundaki yaklaşımını daha iyi değerlendirebilmeleri için şiirlerin orijinalleri de kitaba eklendi. (Tanıtım Metni’nden..)

Haz
23
2013
0

Bilge Karasu üzerine…(Oruç Aruoba, 13 Haziran 2013)

Oruç Aruoba, 13 Haziran 2013 tarihinde gerçekleştirilen “Mektupları ve dostlarıyla Bilge Karasu…” paneline rahatsızlığı nedeniyle katılamamıştır. Ancak panel katılımcılarına okunması için özel bir mektup göndermiştir. Mektubun tam metni aşağıda yer almaktadır:

Sevgili ve Saygıdeğer Bilge Karasu Dostları,

Ustam ve Dostum Bilge Karasu’nun anılacağı bu toplantıda bulunamamak, bana, doktorlarımın ayağa kalkmamı bile yasaklamalarına yol açan sıkıntımın verdiğinden daha çok acı veriyor; ama, heyhat, işte orada olamadım, değilim… Orada olabilseydim, birkaç yüz metre uzağınızda, belki şu anda, benim sözlerimi dinlerken de işittiğiniz gürültü-patırtı içinde yaşanan insan olayları üzerine Karasu-gözüyle birşeyler söylemek isterdim—

—şu kadarını şimdi söyleyebilirim ki, Bilge Karasu’nun hem kişisel dünyagörüşünün hem de yazdıklarının, temelinde (ki bunlar arasında fark yapmak istemezdi); sevgiden sonra en yüksek değer olarak gördüğü, özgürlüktü—hatta, belki, bu iki değer arasında bir sıralama yapmayı bile reddedip, ikisini de, birlikte, aynı temel değer sayabilirdi.—

Bu düşünceyi orada söylenmiş saymanızı rica ederim—

—özürümü kabul edip beni affetmenizi dileyerek,
sevgilerimi ve saygılarımı sunar, toplantınıza başarılar dilerim.

Oruç Aruoba
13 Haziran 2013

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Bilge Karasu ilgilerine https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden, Oruç Aruoba ilgilerine ise https://evvel.org/ilgi/oruc-aruoba adresinden ulaşabilirsiniz.
Haz
17
2013
0

Kitap: “Bilge Karasu’yu Okumak” (Doğan Yaşat)

bilgekarasuyuokumak

Bkz: https://birgunkitap.blogspot.com/2013/06/
minor-edebiyatn-ustas-bilge-karasu.html

*

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” başlıklı ilgilerin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

May
13
2013
0

Panel: “Mektupları ve dostlarıyla Bilge Karasu…”

“Mektupları ve dostlarıyla Bilge Karasu…”
13 Haziran 2013, 19.00

Fransız Kültür Merkezi, Taksim-İSTANBUL

KONUŞMACILAR:
Oruç Aruoba,
Sevgi Sanlı, Alain Mascarou, İsmail Pelit, Güven Turan

MODERATÖR: Yiğit Bener

“Bilge Karasu (1930-1995) için “iki mektup arası yaşamış bir yazar” dense yeridir. “Yazarların yazarı” olmanın ötesinde, tüm yaşamı boyunca okuma-yazma uğraşının yanına dostlukları koydu. Yazdığı binlerce mektupla yazın, sanat, kültür alanındaki dostlarına gönlünü, zihnini açtı. Müzik, resim, sinema, tiyatro, filoloji, arkeoloji, kısaca kültür-sanatın her dalına coşkuyla, tutkuyla sarılmıştı. 1963-1994 yılları arasında Jean Nicolas ve Gino Harsh’a gönderdiği, Fransızca ya da İngilizce yazdığı mektupların Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımı dolayısıyla düzenlenen bu etkinlikte mektuplara gömülü bir Bilge Karasu portresi çizilmeye çalışılacak.”

Bkz: https://www.ifturquie.org/istanbul-2/mektuplari-ve-dostlariyla-blge-karasu/?lang=tr

Hamiş: Evvel fanzin kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

 

Şub
14
2012
0

Dil dışı imbilimlerin kuruluşu… (Bilge Karasu)

(…)Tanıma, uzayda, zaman içinde ayırımlama demektir; zamanla, dünya üzerinde edinilen görgüdür. Sürekli, ayrımsız, anlam alanının dışında kalan bir yoz duyulurluğun içinde, söz-öncesi ilk ayırımlamalar, algılarla yapılıyor olsa gerek. Greimas, bu alana, “doğal dünyanın imsel dizgesi” adını vermişti. Ona göre, doğal imsel dizgelerin anlatım düzeyindeki ulamları, sözsel imsel dizgelerin içeriği düzeyindeki ulamlara karşılıktır. Bilişsel zorlamalar insani anlam üreticisini, imbilimsel bir özne durumuna getirir. (…)

Dil dışı imbilimlerin kuruluşu, şimdiye dek ancak doğal dillere bırakılmış olan, dünyanın anlamsal ulamlamasının açıklanışını, elbette değiştirecektir. “Ancak” görsel, musikiye değgin, çalımlara değgin imlenenler var mıdır? “Ancak-görsel” imlenenler imgelemek güç değil. (…)

Bunu yapabilmek için de gözün kendi kendini eğitmesi, sözel dilegetirmenin kabul ettireceği kalıplardan kaçınıp görsel birimleri ille de doğal dünyanın biçimleriyle özdeş kılmaktan geri durması gerekir. Özgül olarak görsel birimleri seçmek, ardından bunları adlandırmak için doğal bir dile başvurmamak, özel bir öte-dil, üst-dil yaratmak gerekiyor. (…)

Uzun sözün kısası, sözel alan dışındaki çalışmalar, düşünceyi, her şeyden önce, doğal dillerin alışılagelmiş zorlamalarından, baskısından kurtulmanın yolunu aramaktadır henüz.

Einstein, matematikte “buluş” konusunda Jacques Hadamard’la yaptığı bir konuşmada, “yazılmış ya da söylenmiş sözcüklerle dil, düşüncenin işleyişinde en ufak bir pay taşımazmış gibi görünüyor” demişti. (…) Bu sezgisel sözler, birçok başka bilim adamının söyledikleriyle destekleniyor. Belki, imlerin altındaki işleyişlerin tümdengelimli bir örnekleştirilmesi, gerçekleşir bir gün.

Bilge Karasu
“İmbilim Ders Notları”, Haz: Cemal Güzel, BilgeSu Yay., 2011, ss. 56-59

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan “Bilge Karasu” ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

Oca
02
2012
0

İmbilim Ders Notları’ndan… (Bilge Karasu)

(…)Herkesin aynı şeyleri okumuş olmasının beklenemeyeceğini söyledim. (Herkes hep aynı şeyleri okursa durumumuz bir yoksulluğa varır. Okumada çeşitlilik gerekir. Bu ilgilerde de çeşitlilik demektir.) İlgiler değişik, olanaklar değişiktir. Ama bu başka başka okumalar, terimlerden biri olan “metinlerarası” bütün ya da bütünce üzerinde dururken, birden, başka bir anlam kazanacaktır. (…) Modalardan söz ettim. Moda geçicidir ama yayıcıdır da. Herkesin imbilime ilgi göstermesi, bu genel ilgi yerini bir başka “moda”ya kaptırdığı zaman da imbilimle uğraşacak birkaç uzman adayının ortaya çıkmasına yol açarsa verimli bir ilgi olmuş olacaktır. (…) Yaşayan, kutuya girmiş haliyle değil, oluşma halindeki düşünceden söz ettim. Kaynak metinler üzerine yazılanlar bu kaynakları kimi zaman çarpıtmıştır; (bu çarpıtmalar, bir bakıma, düzeltilmesi daha kolay şeyler) ama her zaman süzmüştür. (…) Oluşan düşünceyi görüp yaşamağa çalışmak ise başka bir serüvendir. İmbilim alanında Peirce’den, örneğin, Eco’ya, Greimas ya da Barthes’a uzanmak, bir düşünce serüvenini bir kıyıcığından yaşamaktır. Bir ülkenin sınırlarının, engebelerinin, sularının yavaş yavaş tanınması gibi bir alanın, birtakım sorunların, kavramların, terimlerin yavaş yavaş arandığını, sezildiğini, bulunduğunu, kararlaştırılıp işler hale getirildiğini görmektir. Araştırmayı, aydınlanmayı yaşamaktır bu. (…)

Bilge Karasu
“İmbilim Ders Notları”, Yayına Haz: Cemal Güzel, BilgeSu Yay., 2011, ss. 18-21

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Bilge Karasu ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

Ara
24
2011
0

Kitap: İmbilim Ders Notları (Bilge Karasu)

Bilge Karasu
“İmbilim Ders Notları
Yayına Hazırlayan: Cemal Güzel
BilgeSu Yayıncılık, Aralık 2011

“Dilbilim tümcenin bittiği yerde biter. Tümcenin sonrası, yani bağlam imbilimin alanına girer.”

“İmbilimin amaçladığı, kabaca söylendikte, anlam üretimi biçimlerinin, anlam üretim biçimlerinin düzenlenişinin incelenmesi, bu alanda biçimselleştirilmiş, nicelleştirilmiş birtakım sonuçlara varılabilmesi. Bu da imbilimi bir bilim haline getirmenin önemli bir adımıdır.”

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Bilge Karasu ilgilerinin tümüne https://evvel.org/ilgi/bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

Haz
23
2011
0

Bilge Karasu’dan Masallar

“Dost Dergisi”nin Ekim 1969 tarihli 60. sayısında Bilge Karasu tarafından kaleme alınmış iki masalla karşılaştım. “Yağmurlu Kentin Güneşçisi” ve “Korkusuz Kirpiye Övgü” başlıklı masallar, Nezih Danyal’ın karikatürvari çizimleriyle birlikte okuyucuya sunulmuş. Karasu’nun masallarına https://zaferyalcinpinar.com/karasumasallari.jpg adresinden ulaşabilirsiniz.

Hamiş: Evvel Fanzin kapsamında yayımlanan Bilge Karasu ilgilerinin tümüne https://zaferyalcinpinar.com/blog/?tag=bilge-karasu adresinden ulaşabilirsiniz.

2. Hamiş: Dost Dergisi’nin birçok önemli sayısını bana ulaştıran Sahaf Barış Soysal’a çok teşekkür ederim.

May
10
2011
0

“Ioakim’in Tilki’si” (Oruç Aruoba)

5 Mayıs  2011 tarihinde Mimar Sinan Üniversitesi, Bilge Karasu Sempozyumu kapsamında Oruç Aruoba’nın “Ioakim’in Tilki’si” başlıklı açılış konuşmasına https://www.archive.org/download/OruAruoba-IoakiminTilkisi/oruc-aruoba_ioakimin-tilkisi.mp3 adresinden ulaşabilirsiniz. (8,5 Mb.)

Evvel Fanzin Oruç Aruoba İlgileri:
https://zaferyalcinpinar.com/blog/?tag=oruc-aruoba

Evvel Fanzin Bilge Karasu İlgileri:
https://zaferyalcinpinar.com/blog/?tag=bilge-karasu

May
09
2011
0

Karanlığı kudurtmak…

(…)
İhsan Yılmaz:
Gece’nin yavaş yavaş gelip her yeri karanlığa boğmasından sonra bu karanlığın içinde yaşayabilirmiş gibi görünen tek şeyin dil olacağını söylüyorsunuz. Dili tek umut ışığı olarak mı görüyorsunuz?

Bilge Karasu: Baygın yatmıyorsanız, ölü değilseniz, ya da acıyla kıvranmanın dayanılmaz bir noktasında değilseniz, dil, içinizden çıkamıyor bile olsa, içinizde işlemektedir. İşitecek tek bir kulak varsa, sizinki değilse o kulak, büyük olasılıkla bir dil daha işleyebilir. Karanlığı kudurtmağa yeter bu!

Hürriyet Gazetesi’nden… (1991)

Hamiş: Söyleşinin tam metnine https://www.kaosgl.com/node/1270 adresinden ulaşabilirsiniz.

May
02
2011
1

Bilge Karasu Sempozyumu (5-6 Mayıs 2011)

5-6 MAYIS 2011
MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
FINDIKLI YERLEŞKESİ
SEDAT HAKKI ELDEM ODİTORYUMU

5 Mayıs 2010
Açılış
(…)
9:30 Oruç Aruoba: “Ioakim’in Tilki’si”
(…)

6 Mayıs 2010
(…)
17:15 V. Oturum
Oturum Başkanı: Oruç Aruoba
Neslihan Demirkol: “Müşfik’i kim anlattı?: Troya’da Ölüm Vardı’da Anlatıcılar”
Zeynep Zengin: “Ustadan Çırağa: Yaşam ve Ölüm Üzerine”
Levent Kavas: “Dere Tepe Düz: Karasu’nun Süreyerleri”
(…)

Sempozyum programının tamamına https://www.tramvayduragi.com/bilge-karasuyu-okumak/ adresinden ulaşabilirsiniz.

Ara
03
2010
0

“Her yapıtın tarihinde ölü noktalar olabilir.”(Bilge Karasu)

Gösteri Dergisi’nin Nisan 1981′de tarihli 5. sayısında Bilge Karasu ile Füsun Akatlı’nın gerçekleştirdiği söyleşinin tam metnine https://zaferyalcinpinar.com/bilgekarasusoylesi.jpg adresinden ulaşabilirsiniz.

Ara
03
2010
0

Söylenecek söz yok…

(…)Söz, akşam üstleri insanı ısıran tatarcıktan başka bir şey değildir. Sözler insana, tatarcıklar gibi eziyet eder, mezarına değin kovalarlar onu. Ama mezardan öteye de gidemezler… Şimdi, sözlerin insanı artık ısıramayacağı yeri geçtim, hava duru, söylenecek bir söz yok, kendi derimin içinde yapayalnızım; kendi derimin içinde, yani olanca mülkümün sınırları arasında…(…)

D.H.Lawrence

“Ölen Adam”, Ataç Kitabevi, Çev: Bilge Karasu, 1962, s.38

Kas
27
2009
0

Bildiri No.4 (Denizaltı Edebiyatı)

Bildiri No:4
(27 Kasım 2009)
Denizaltı Edebiyatı

_1. Yeni yer yoktur. (Oruç Aruoba)
__1.1.   Yerler bitmiştir.
___1.1.1.  Yeraltı bitmiştir.
___1.1.2.  Yeryüzü bitmiştir.
__1.2.  Yeni yol vardır.
___1.2.1.   Yol denizin altındadır.
_2. Şiir denizin altındadır.
__2.1.  Bir denizaltıdır.
___2.1.1.    Sait Faik bir denizaltıdır.
___2.1.2.    Oktay Rifat bir denizaltıdır.
____2.1.2.1.     İlhan Berk bir denizaltıdır.
___2.1.3.    Bilge Karasu bir denizaltıdır.
____2.1.3.1.     Oruç Aruoba bir denizaltıdır.
___2.1.4.    Ece Ayhan bir denizaltıdır.
____2.1.4.1.     Ben bir denizaltıyım.
_2.2.  Denizin altında “mülkiyet” yoktur.
_2.3.  Denizin altında basınç vardır.
___2.3.1.    Şiir, derinde çoğalır.
_3.Sıkı şiirde iktisat yoktur.
__3.1.  Rekabet yoktur.
___3.1.1.     Ödüllendirme sistematiği yoktur.
____3.1.1.1.      Ödüller insansızdır.
_____3.1.1.1.1.    Yükleniciler insansızdır.
_____3.1.1.1.2.    Düzenleyiciler insansızdır.
_____3.1.1.1.3.    Katılımcılar insansızdır.
_____3.1.1.1.4.    Takdimciler insansızdır.
_____3.1.1.1.5.    Jüri insansızdır.
____3.1.1.2.     Ödüller insansızlıktır.
_____3.1.1.2.1.   Şartnameler insansızdır.
_____3.1.1.2.2.   Şiltler ve plaketler insansızdır.
_____3.1.1.2.3.   Mikrofonlar ve masalar insansızdır.
_____3.1.1.2.4.   Ödül törenleri, kurdeleler, kuşaklar ve podyumlar insansızdır.
_____3.1.1.2.5.   Toplu fotoğraflar insansızdır.
__3.2.  Piyasa yoktur.
___3.2.1.    Pazar yoktur.
____3.2.1.1.    Paydaş yoktur.
____3.2.1.2.    Satıcı yoktur.
____3.2.1.3.    Müşteri yoktur.
____3.2.1.4.    Dağıtım yoktur.
____3.2.1.5.    Güvence yoktur.
____3.2.1.6.    Tedarikçi yoktur.
_____3.2.1.6.1.   Fatura yoktur.
_____3.2.1.6.2.  İade yoktur.
___3.2.2.   Projelendirme yoktur.
____3.2.2.1.    Zaman yönetimi yoktur.
____3.2.2.2.   Maliyet yönetimi yoktur.
____3.2.2.3.   Risk yönetimi yoktur.
_4. Şiir tek başınadır.
__4.1.  Tek başına yazılır.
__4.2.  Tek başına çoğalır.
___4.2.1.    Antolojiler ve yıllıklar insansızdır.
__4.3.  Tek başına keşif yapar.
___4.3.1.   Tek başına icraat yapar.
___4.3.2.   Dilin yapıtaşı sözcükler değildir.
___4.3.3.   Dilin yapıtaşı “im”lerdir.
____4.3.3.1.   İm tek başınadır.
____4.3.3.2.   Başkalarının derinliklerine tek başına ulaşır.
_5. Şiir, denizaltı iskelelerine yanaşır.

Zafer Yalçınpınar


Diğer poetik bildiriler için;

Bildiri No.3 (Füg): https://zaferyalcinpinar.com/blog/?p=509
Bildiri No.2 (Masanın Ayakları): https://zaferyalcinpinar.com/blog/?p=93
Bildiri No.1: (Vatoz’un Salınımı): https://zaferyalcinpinar.com/blog/?p=81

May
18
2009
0

Okurluk ve Yazarlık Üzerine…

(…)
Alışılagelmiş bir deyimi kullanacağım şimdi: “Dile getirmek” deyimini… Yazarlığın bir şeyleri dile getirmeğe uğraşmak olduğunu söyleyeceğim.
“Dile getirmek” Türkçenin övüneceği bir deyim. Yazarın çalışmasını, çabasını, birçok dile göre çok daha güzel anlatıyor. Yazarın yaptığı, bir şeyler “anlatmak” değil; yazarın gereci olan, her şeyi olan dile, dilin ölçülerine, kalıplarına getirmek o “bir şeyleri” dilin olanaklarına dayamak. O dilde söylenmemişi söylemek. Dilde olmadığı için varlığı da olmayan şeyi, dile getirerek var etmek.
Dile getirilen bu “bir şeyler”, gerçeklik karşısındaki durumumuz, sorularımız; düşlerimiz, korkularımız, yaratılarımız.
Yazarlık, bir bakıma, bunları dile getirmenin yöntemini arayıştır. Yazar, bunları nasıl dile getirmeli, nasıl dile getirebilir? Hepimizin, daha işin başında, kendi kendimize sormak zorunda kaldığımız bir soru bu. Bu sorunun karşılığını bir yaşam boyu arayanlarımız da vardır. (s.161)
(…)
Okurun öğrendiği, öğreneceği şeylerden biri de, her kitabın, her yazının ille kendisi için yazılmış olmayacağıdır. (s.184)
(…)
Anlamak, beğenmek, okur için bir sınav niteliği taşıyor ise, okur, kendisine meydan okunduğunu duyuyor ise, bu okurun karşısında iki seçenek var demektir: Ya metnin gerektirdiği okurluğu başarmak, ya da, kendi okurluğu konusundaki kurgusunda düzeltmeler yapmak… Böylelikle, okurluğu öğrenmede bir adım daha atmış olur, ya da, kendini biraz daha iyi tanımış olur.(…)
Okuma alanında kimsenin kimseye dalkavukluk borcu yoktur. Metnin kötülüğünden okur sorumlu değildir, okurun tembelliğinden metin sorumlu değildir. Herhangi bir kitabı okumak üzere verdiğimiz karar, daha önceki bir okumamızın gerekli görünen bir sonucu olsa bile, temelde, bir rastlantıdır. (s.185)
(…)
Okurluk bir birikim işidir, demiştim. Okumalarımızın rastlantısal niteliği, bu noktada büyük önem kazanır. Bir sonra okunan kitap, bir öncekinin, ondan önce okunmuş kitapların (kuramsal olarak, ondan önce okunmuş kitapların hepsinin) sağladığı birikimin üzerinde okunmaktadır. Birikim, elbette, yalnız o güne dek okunmuş kitaplar değildir; o güne dek yaşanmış her şeydir. (s.187)
(…)
Okuduğuna saygı göstermek, okurun kendine de saygı göstermesi anlamına gelir: Kafasına, beğenisine, okurluğuna saygı göstermesi… (s.186) (…)

Bilge Karasu
“Susanlar”, Metis Yayınları, Ocak 2009

May
04
2009
0

Kendi kendini aşar.

(…)Sanatçı, acun karşısındaki durumunu didikleyip duran, dört başı mamur bir durumda göz önüne sermek istediği halde bunu başaramayan, hep, aşabileceği birtakım kişisel değer yapılarının şekillenişine varabilen insandır.

Kendi kendini aşar. (Başkaları tarafından aşılabilmesi, ayrı bir meseledir.) Bu aşma etkinliğinin de ağır ağır ilerleyişi onu, yılların içinden beliren bir yeni-veri yaratıcısı haline sokar.

Sanat bu dediklerimize göre kendi başarılarına dayanan bir etkinliktir. Ama bu başarılar, kendi içlerinde hep sınırlı, sonlu, değişmez şekillidirler ki onları öteki etkinliklerden ayıran şey budur: Şekilleri ile içlemleri biribirinden ayrı şeyler değildir. Ama bu başarılar, bunlara yönelmiş, bunlarda hayatının gerçekleşen anlamını bulan sanatçı için, sonsuz yolun, acunu kendince ele geçirip kurmak yolunun birer durak yeridir.

(…) Sanat, “bir şey için” yapılmaz ama, değerini ancak, kendisine yönelebilen insanlarla kazanır. Bu yüzden, esere yönelecek, eser dışında birtakım değerlerle meydana çıkmış “bir kütlenin bütünü” değil, esere yönelmiş insanlardan “bir kütle” olabilir.(…)(Ekim, 1952)

Bilge Karasu,

Susanlar, Metis Yayınları, 2008, ss. 126-127

Şub
01
2009
2

Gece

Gece nerede, hangi anda başlar? Buna hangimiz karar verebildi? Gecenin geleceği, geldiği, indiği, sardığı, gömdüğü, hep birer benzetim olarak söylenebilir; gecenin üzerimize kapanmakta olduğunu, bizi ezeceğini hepimiz gördük. Hangimiz, kaçınılmaz olduğu bilinen şeyler karşısında bile, kendini biraz daha aldatmaktan, bu kaçınılmazdan kaçılabileceği, belki de bu korkulanın başa hiç gelmeyeceği umuduna- bütün boşluğunu bilerek-kapılmak çocukluğunu göstermekten utanç duydu? Hiçbirimiz, dense yeridir sanırım. Gecenin çoktan bastırdığını bildiğim halde daha yeni yeni akşam oluyormuş gibi yazı yazmaklığım, kolaylıkla, yapıntının özel özgürlüğünden dem vurarak açıklanabilir; öykücü, öyküsüne istediği yerden başlayabilir demek, güç olmasa gerek. Ama bu başlangıcı seçerken kendimi hala bir takım umutlara, boş avuntulara salmış olmuyor muyum?

Gece, yazdığım gibi, ağır ağır yayıldı ovaya, sonra tepeleri de boğdu.

Bilge Karasu

(Gece’den…)

Mar
30
2007
0

Gece

(…)

İnsanlar, gitgide, istediklerine, dilediklerine  inanmakla yetindiklerini, düşünüp tartmayı, ölçmeyi, olanı biteni görmeğe çalışmayı yavaş yavaş bir yana ittiklerini daha fark etmiyorlardır belki de. Bunun farkına varmağa başladıklarında ise ortalık iyice kararmış olacak. Sabahları güneş yeniden doğar gibi olsa da, ortalık yerinden aydınlanır gibi olsa da, gecenin karanlığı bütün bütün dağılmayacak hiç.

Bilge Karasu, Gece, Metis Yayınları, 1991

Tem
07
2006
1

Bu yokuşun ölçüsünü…

(…)

Silkiniyor. Uyuklamanın sırası değil daha. Çevresine bakıyor. Kayalar dik. Tırmanamaz. Tırmanmak şart. Kıyıda kalamaz. Tepeye  çıkmalı. Tepeye muhakkak çıkmalı. Ne yapıp edip…

(…)

Taş çıkıntısı gereksiz. Bir kök görüyor. Ondan ötesi daha kolay. Andronikos şaşırıyor kendine ikinci kayaya çıkınca. Çıkabileceğine aklı hiç yatmamıştı.

(…)

Kalkıyor yerinden, yukarıya doğru bakıyor. Tepeye doğru… Birden farkına varıyor. Tepede ağaçlar biraz daha seyrek duruyor. Aşağıda daha sık gibiler, biribirilerini korudukları yerde.

(…)

Yoksa yemek yiye yiye dağa tırmanmak, kişinin soluğunu kesmekten başka işe yaramaz. Ne çabuk çıkmalı ne de ağır. Ölçüyü bulmak gerek. Bu yokuşun ölçüsünü.

(…)
Bilge Karasu
“Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı (Ada adlı Hikayesinden)”, Metis Yayınları, Kasım 1991

Powered by WordPress | Theme: Aeros 2.0 by TheBuckmaker.com